Crimean Congo haemorrhagic fever

Crimean Congo haemorrhagic fever virus (CCHFV) is een bunyavirus dat via teken van dier naar mens wordt overgebracht. In mensen kan het virus ernstige ziekte veroorzaken, getypeerd door bloedingen gepaard gaande met hoge koorts. Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) verricht onderzoek naar dit virus.

In landbouwhuisdieren, zoals runderen, schapen en geiten en wilde dieren zoals hazen en knaagdieren kan het virus zich tot hoge niveaus vermenigvuldigen. De dieren zelf worden er niet ziek van. Zij vormen wel de belangrijkste bron voor verspreiding van het virus naar de teken, die op deze dieren voeden.

Teken brengen het virus naar de mens over. CCHF kan ook van de ene besmette mens op de andere worden overgedragen door contact met besmet bloed of lichaamsvloeistoffen. Het is een ernstige ziekte bij de mens. Uit gepubliceerde gegevens blijkt dat in verschillende uitbraken het percentage CCHFV-infecties van mensen met dodelijke afloop varieert van 5 tot ruim 40%. Gelukkig komt ziekte bij de mens niet vaak voor, hoewel besmetting van dieren vaker kan voorkomen.

Ziektebeeld Crimean Congo haemorrhagic fever virus

CCHF begint plotseling, met in het begin tekenen en symptomen als hoofdpijn, hoge koorts, rugpijn, gewrichtspijn, maagpijn, rode ogen en braken. Naarmate de ziekte vordert, kunnen ernstige bloeduitstortingen en neusbloedingen worden waargenomen.

Verspreiding Crimean Congo haemorrhagic fever virus

Hyalomma teken, met name Hyalomma marginatum, vormen een belangrijke verspreider van het CCHF-virus. Het virus is aangetroffen bij andere Ixodide (harde) teken, maar het is niet duidelijk of zij het virus kunnen overbrengen.

De Hyalomma marginatum teek komt wijdverbreid voor in Afrika, Azië en Oost-Europa. Het verspreidingsgebied van deze teek is inmiddels opgeschoven tot even ten zuiden van Parijs. Het is dan ook de verwachting dat de kans op insleep van (geïnfecteerde) Hyalomma marginatum teken, die zich in Nederland kunnen vestigen, binnen afzienbare tijd zal toenemen. Dat deze kans niet denkbeeldig is wordt onderstreept door het feit dat in 2012 in Limburg voor het eerst in Nederland een Hyalomma marginatum teek is aangetroffen.

Vaccin Crimean Congo haemorrhagic fever virus

Tegen het virus bestaan er tot nu toe geen vaccins en van het enige beschikbare antivirale middel, ribavirine, is de werking niet goed aangetoond.

Onderzoek naar Crimean Congo haemorrhagic fever virus

Omdat CCHFV een zeer gevaarlijk virus voor de mens is en er geen goede vaccins, antivirale middelen of effectieve behandelmethodes voor bestaan, is het doen van onderzoek met dit virus ingeschaald in de hoogste veiligheidsklasse, BSL4. Tot deze klasse behoren onder andere ook het welbekende Ebola en Marburg virus.

In Nederland zijn BSL4 onderzoeksfaciliteiten zeer beperkt aanwezig en is de ervaring met deze pathogenen (ziekteverwekkers) gering.