Grevelingenmeer
Het Grevelingenmeer is zowel een beschermd natuurgebied als een populaire recreatiebestemming, en daarnaast belangrijk voor schelpdierkweek en visserij. De waterkwaliteit en ecologie in het Grevelingenmeer worden voor een groot deel bepaald door het waterbeheer. Door beperkte uitwisseling van water ontstaan zuurstoftekorten op de bodem. Het bodemleven lijdt hieronder en mogelijk ook vis- en vogelsoorten, die afhankelijk zijn van bodemdieren voor hun voedsel. Om de zuurstofhuishouding en ecologie van het meer te verbeteren willen Rijk en regio gedempt getij introduceren. Wageningen University & Research doet onderzoek naar het ecologisch functioneren en duurzaam gebruik van het Grevelingenmeer. Deze kennis is van belang om het gebied goed te kunnen beheren.
Het Grevelingenmeer is het grootste zoutwatermeer van West-Europa, gelegen tussen de eilanden Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland, op de grens van de provincies Zuid-Holland en Zeeland. Met de aanleg van de Deltawerken werd de Grevelingen afgesloten van de Noordzee, Oosterschelde en het Volkerak. In 1971 veranderde de Grevelingen daardoor van een estuarium in een afgesloten zoutwatermeer. Dat had grote invloed op de natuur. De platen en slikken ontwikkelden zich tot begroeide eilanden en oevers met waardevolle vegetaties waar bijzondere soorten zich konden vestigen. Vooral voor kustbroedvogels is het Grevelingenmeer van groot belang.
Vanwege de grote natuurwaarden zijn de oevers en eilanden van het meer aangewezen als beschermd Natura 2000-gebied. De estuariene natuur onder water maakte plaats voor levensgemeenschappen die beter aangepast zijn op minder stroming en bleven veranderen. De Brouwerssluis zorgt voor een verbinding met de Noordzee en de in 2017 geopende Flakkeese spuisluis zorgt voor een verbinding met de Oosterschelde. Door deze verbindingen met omliggende wateren blijft het Grevelingenmeer een zoutwatermeer en vindt er enige uitwisseling plaats.
Wat zijn de gevolgen van een doorlaat in de Brouwersdam?
Het Grevelingenmeer is een fascinerend watersysteem. Na afdamming van de Grevelingen-zeearm is het sluisbeheer nog meerdere malen aangepast. Dit heeft zijn weerslag gehad op de ecologie van het meer. Habitats en soorten in en om het meer veranderen nog altijd als gevolg van die aanpassingen. Het optreden van zuurstofarme condities op de bodem is een gevolg van weinig waterbeweging.
Daarom worden door programma Getij Grevelingen plannen voorbereid voor introductie van gedempt getij, door aanleg van een doorlaatmiddel in de Brouwersdam. Dit zorgt voor meer waterbeweging en daarmee een verbetering van de zuurstofcondities. Tegelijkertijd komt er meer uitwisseling met de Noordzee, waardoor het watersysteem zich opnieuw zal gaan aanpassen. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de ecologie, maar ook voor gebruikers van het meer. Daarnaast zullen ook de Natura 2000-gebieden op de eilanden en oevers beïnvloed worden door gedempt getij.
