Invloed van klimaatverandering op mariene ecosystemen
Klimaatverandering beïnvloedt mariene ecosystemen. Opwarming van zeewater, verzuring, een veranderend zuurstof- en zoutgehalte en een stijgende zeespiegel kunnen de leefomgeving verstoren van bijvoorbeeld vissen en schelpdieren die in zee- en kustgebieden voorkomen. Wageningen Marine Research monitort de aanwezigheid van vis- en schelpdiersoorten per levensfase in verschillende habitats, en onderzoekt wat de impact is van klimaatverandering op mariene voedselketens, kinderkamergebieden en fenologie.
Voortdurend meten
Vanuit de wettelijke onderzoekstaken van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) monitort Wageningen Marine vissoorten en garnalen, bodemdieren, kwelders, mosselbanken, vogels, zeezoogdieren, koraalriffen en mariene voedselketens in de Waddenzee, Zuidwestelijke Delta, Noordzee, zoete rijkswateren (IJsselmeer en Markermeer, grote rivieren), evenals in het noordpool- en zuidpoolgebied en het Caribisch deel van Nederland. Deze langetermijnreeksen worden gebruikt om de ontwikkeling van soorten en gemeenschappen in bepaalde gebieden in de gaten te houden. Door de hulp van langetermijnreeksen worden veranderingen op systeemniveau zichtbaar.
Inzicht in systeemveranderingen
We weten inmiddels dat verandering van het klimaat invloed heeft op het leven in zee. Zo maakt kleine schol minder gebruik van de kustzone als kinderkamer en is de timing van paaien vervroegd (fenologie). Het is voor bescherming en beheer belangrijk om te weten waarom zulke veranderingen optreden, en wat de effecten ervan zijn op populaties, ecosystemen en consumenten.
Met verdiepende studies naar bijvoorbeeld gedrag, gebiedsgebruik, leeftijdsopbouw, biodiversiteit en energiehuishouding proberen we inzicht te krijgen in de oorzaken en mogelijke gevolgen van veranderingen die zichtbaar zijn in langetermijnreeksen. Zo kunnen we de invloed van menselijk gebruik en veranderingen in het systeem (klimaatverandering) beter begrijpen. Ook kunnen we aan de hand van modelleringsonderzoek voorspellingen doen over de toekomstige ontwikkeling van natuur en voedselbronnen in zee.
De basis voor effectief beheer
Basismonitoring en divers ecosysteemonderzoek vormen op die manier de basis voor effectief beheer van mariene ecosystemen in een veranderende wereld. Omdat het om natuurlijke systemen, natuurlijke voedselbronnen en ecosysteemdiensten gaat, is het van groot belang effecten van verandering tijdig te duiden. Alleen dan kunnen we zorgdragen voor een gezonde zee met mogelijkheden voor mens en dier.
Ons aanbod
- Analyses van onze langetermijn-datareeksen en monitoringsonderzoek van soorten in Noordzee, Waddenzee en Caribische wateren
- Onderzoek naar effect van klimaatverandering op fenologie bij vissen, schaal- en schelpdieren
- Onderzoek naar verschuivingen in paai- en kinderkamergebieden van vis
- Modelleringsonderzoek impact klimaatverandering op individuele mariene soorten (groei, energiehuishouding etc.)
- Onderzoek naar hittestress bij bijvoorbeeld kokkels
- Onderzoek naar impact van het verlies aan zee-ijs in het noordpoolgebied op het lokale ecosysteem
- Onderzoek naar de veerkracht van de natuur in de Caribische delen van Nederland (druk op zeeschildpadden, erosie en verslechtering van het koraal) en hoe deze te verbeteren om effecten van klimaatverandering op te vangen
- Toepassing van de ‘kenmerkenbenadering’ om een bredere blik op biodiversiteit te verkrijgen en extra handvatten te leveren voor (ecosysteemgericht) natuurbeleid.
