Op zoek naar grensverleggende initiatieven van Gelderse Zonneparken met Omgevingskwaliteit

• Er is sprake van een consortium dat het initiatief tot realisatie wil brengen;
• Het initiatief sluit inhoudelijk aan bij een of meer van de drie thema’s:

1. Zonne-energie en landbouwproductie, gericht op combinaties waar duurzame energie ook in de agrarische bedrijfsvoering samen kan gaan;
2. Zonne-energie als onderdeel van gebiedsontwikkeling, gericht op gebieden waar een zonnepark bijdraagt aan de ontwikkeling van een groter gebied waar meerdere opgaven plaatsvinden (bv. recreatieontwikkeling, landschapsontwikkeling);
3. Zonne-energie en natuurontwikkeling. Ook buiten de erkende natuurgebieden willen we de biodiversiteit verhogen. De ontwikkeling en opbrengsten van een zonnepark kunnen bijdragen aan natuurontwikkeling op plekken waar de natuurwaarden vergroot kunnen worden en bestaande natuur via een biodivers zonnepark kan worden uitgebreid.

• De grondeigenaar is een van de partners in het consortium;
• Het initiatief ligt of in een van de zoekgebieden ‘zon’ van de Gelderse RES'sen, draagt bij aan het RES bod zon op land van de regio en/of is gelegen in een gebied waarvoor de gemeente beleid heeft vastgesteld;
• Het gehele consortium moet openstaan voor brede vernieuwing: combinaties van bijvoorbeeld een inclusief participatieproces, een breed gedragen ruimtelijk ontwerp, toegankelijkheid van het zonnepark of een ander (verdien)model;
• Participatie van betrokkenen uit de omgeving van het zonnepark in de planvormingsfase is een voorwaarde. Er moet ruimte zijn om de nieuwste inzichten over de organisatie van zulke participatietrajecten op te nemen en te testen in (lokale) participatieprocessen en communicatie;
• Het initiatief zit nog in de initiatiefase, is nog niet in de vergunningsverlening procedure, en heeft een beoogde realisatie uiterlijk in 2027;
• Een gemeentebestuur (college B&W) met ambtenaren staat positief tegenover het plan. De betreffende gemeente moet een regierol hebben of willen hebben;
• Het consortium is bereid om kennis te brengen en te halen, en een actieve rol te hebben in de GAZO Community of Practice.

De door ons geselecteerde koplopers krijgen in hun planontwikkeling - van start tot en met realisatie - inhoudelijke ondersteuning door een team van Wageningen University & Research (WUR) met de nieuwste kennis op het gebied van landschap en ruimtelijke kwaliteit, betrokkenheid, biodiversiteit en natuur, agrivoltaics, meteorologie zonneparken, bodemkwaliteit en aanvullende deskundigheid uit het GAZO-netwerk. Deze ondersteuning loopt uiterlijk tot het voorjaar van 2027.

Geselecteerde initiatieven hebben een voorbeeldwerking en krijgen daardoor publiciteit. Tegelijkertijd zijn het ook objecten van onderzoek waaruit lessen worden getrokken, waarmee nieuwe multifunctionele zonneparken nog beter en sneller kunnen worden ontwikkeld.

Prijswinnaars gaan deel uitmaken van het kennisnetwerk ‘GAZO Community of Practice’ waarin kennis wordt ontwikkeld en gedeeld. Daarin delen we de nieuwste (inter-) nationale ontwikkelingen rond multifunctionele zonneparken, inclusief ervaringen met de andere GAZO-koplopers. GAZO-onderzoekers zijn actieve leden van o.a. het National Consortium Zon in Landschap, WUR Energy Alliance en WUR Solar Research Program.

Het GAZO projectteam bestaat uit:

• Jeroen Sluijsmans, Wageningen Environmental Research (WENR), projectleider en medeoprichter WUR Solar Research Program
• Sven Stremke, Wageningen University & Research, universitair hoofddocent Landschapsarchitectuur en medeoprichter WUR Solar Research Program
• Bas van Vliet, Wageningen University & Research, universitair hoofddocent Milieubeleid
• Henri Stakenburg, Provincie Gelderland, Adviseur landschap
• Wido Eissens, Provincie Gelderland, projectleider Programma Energietransitie

Iedere aanmelding wordt vertrouwelijk behandeld. De aanmeldingen worden eerst gecontroleerd op compleetheid en vervolgens voorgelegd aan de adviesgroep. De adviesgroep beoordeelt je of de aanmelding aan de hand van de criteria, stelt een rangorde op en brengt een advies uit aan het GAZO-projectteam.

De adviesgroep bestaat uit:

• Erik Mol, Gemeenten/RES (alle drie thema’s)
• Luc van Wezel, ZLTO (thema landbouwproductie)
• Marieke Rietbergen, Design Innovation Group (thema gebiedsontwikkeling)
• Friso van der Zee, (WUR, thema natuurontwikkeling)

Op basis van dit advies wordt een shortlist van maximaal 8 indieners uitgenodigd voor een gesprek met het GAZO-projectteam. Dit gesprek wordt gevoerd met de penvoerder van de indiener om het initiatief toe te lichten en van beide kanten aanvullende vragen te stellen. De gesprekken vinden digitaal plaats via het online platform Microsoft TEAMS. Gedetailleerde informatie met betrekking tot deze gesprekken zal op een later moment met de 8 geselecteerde indieners worden gedeeld.

Na deze gesprekken met de geshortliste indieners besluit het GAZO-projectteam welke vier initiatieven worden ondersteund. In het selectieproces wordt ook rekening gehouden met variatie tussen de projecten – inhoudelijk en ruimtelijk - zodat het leereffect optimaal is. Dit betekent dat de initiatieven zo mogelijk over de zes RES regio’s van Gelderland en de drie thema’s landbouwproductie, gebiedsontwikkeling en natuurontwikkeling verdeeld zullen worden. Alle volledige aanmeldingen zullen een terugkoppeling ontvangen. Er is geen mogelijkheid om bezwaar te maken tegen het besluit van het GAZO-projectteam.

Na de selectie volgt de start van een meerjarige samenwerking tussen het consortium, de provincie en WUR. Deze samenwerking is niet vrijblijvend. Daarom sluiten provincie, WUR en ieder van de zes consortia een intentieovereenkomst af, waarin partijen de intentie onderschrijven om gedurende de planontwikkeling tot en met de realisatie deel uit te maken van de GAZO Community of Practice, tot uiterlijk voorjaar 2027.

Wordt een geselecteerd project ook financieel ondersteund?

• Nee, er is geen directe financiele bijdrage aan de prijsvraag verbonden.

Krijgt een geselecteerd project voorrang in vergunning- en/of bestemmingsplanprocedures of
aansluiting op het elektriciteitsnet?

• Nee, selectie heeft niet als voordeel dat het project ‘voorrang’ kan verwachten vergunning/bestemmingsplan procedures.

Mijn projectinitiatief zit in de vergunningfase. Kan dit in aanmerking komen voor de GAZO-prijsvraag?

• Nee, het initiatief voldoet niet aan het criterium: "Het initiatief zit nog in de initiatiefase, is nog niet in de vergunningsverlening procedure, en heeft een beoogde realisatie uiterlijk in 2027.

Mijn projectinitiatief zit in een pilot- of demonstratiefase. Kan dit in aanmerking komen voor de GAZO-prijsvraag?

• Nee, de geplande toepasbare PV techniek als ook de combinatie ervan met een andere functie is technisch en financieel al onderzocht en haalbaar gebleken.