Rassenlijst landbouwhuisdieren
Het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) monitort de status en trends van dierlijke genetische bronnen in Nederland. Door de rassen te monitoren en rasorganisaties te adviseren kan op tijd ingegrepen worden zodat genetische bronnen - de diversiteit aan rassen en hun genen - niet verloren gaan.
Diersoorten en -rassen
CGN houdt het aantal volwassen geregistreerde dieren in Nederland bij van: rund, schaap, geit, varken, paard, hond, kip, konijn, duif, gans, eend en honingbij. Bekijk de aantallen via:
Risicostatus van Nederlandse rassen
Van de ruim 140 Nederlandse landbouwhuisdierrassen heeft ongeveer 90% de status kritiek, bedreigd of kwetsbaar. CGN stelt de risicostatus jaarlijks vast op basis van aantallen en internationaal geldende criteria.
Hieronder vindt u informatie over de risicostatus per ras.
Wat is een ras?
Een populatie van dieren met voldoende uniformiteit om als verschillend van andere dieren van die soort te worden beschouwd door één of meer groepen van fokkers die zijn overeengekomen die dieren in te schrijven in stamboeken, onder vermelding van hun bekende voorouders, teneinde hun erfelijke eigenschappen te reproduceren door middel van voortplanting, uitwisseling en selectie in het kader van een fokprogramma.
CGN baseert zich voor deze definitie van ras op de Fokkerijverordening: Verordening (EU) 2016/1012 (artikel 2 – definities – lid 2).
Wat is een Nederlands ras?
Er zijn meer dan 140 Nederlandse rassen verspreid over 12 diersoorten. Voor het definiëren van Nederlandse rassen gelden de volgende criteria:
1. Een ras dat ≥40 jaar en ≥6 generaties in Nederland gefokt en gehouden wordt en wordt gefokt als (opzichzelfstaande) ‘Nederlandse’ populatie.
Dit geeft het ras voldoende tijd om zich (genetisch) aan te passen aan een of meerdere traditionele productiesystemen, omgevingsfactoren en sociale en culturele aspecten van Nederland.
Gebaseerd op de definitie ‘Locally adapted breed’ uit de richtlijnen van de FAO, opgesteld in: FAO (2013) Guidelines for the In Vivo Conservation of Animal Genetic Resources.
2. Een ras dat wordt vertegenwoordigd door een rasorganisatie of georganiseerd netwerk van fokkers in Nederland dat is ingeschreven in de Kamer van Koophandel.
Dit waarborgt een gelijke behandeling van dieren en uniformiteit van de populatie (zie definitie ras). Onder een netwerk vallen oa. een stichting, vereniging, stamboek, rasorganisatie, speciaalclub of fokkerijorganisatie zijn.
Lees meer
Landbouwhuisdieren zijn veelal diersoorten met een functie voor de productie van voedsel (melk, vlees, eieren) of het leveren van diensten (zoals een herdershond of paard voor landbewerking).
Het merendeel van de 140 Nederlandse landbouwhuisdierrassen is zeldzaam, een aantal van deze rassen is voor het mondiale bedrijfsleven van groot belang, zoals de raszuivere varkens en de Nederlands gefokte sportpaarden. CGN houdt ook deze populaties waarvan de organisaties een hoofdkantoor en fokprogramma in Nederland hebben bij.
CGN werkt hierbij nauw samen met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, Stichting Zeldzame Huisdierrassen, de rasorganisaties en stamboeken.