Water en delta's

Delta’s, de gebieden waar een rivier uitwaaiert naar de kust toe, zijn plekken waar veel vraagstukken samenkomen. Ze zijn vruchtbaar en waterrijk, dus geschikt voor landbouw en veeteelt. Er wonen veel mensen met verschillende behoeften qua landgebruik. Het zijn vaak ook rijke ecosystemen. En ze spelen een belangrijke rol in klimaatadaptatie. In delta’s kun je waterbeheer niet los zien van deze vraagstukken. Wageningen Environmental Research hanteert daarom een integrale delta-aanpak: in ons onderzoek en advies slaan we bruggen tussen kennisvelden, schaalniveaus en verschillende stakeholders.

Integrale gebiedsbenadering

Dankzij onze integrale aanpak in Duurzaam waterbeheer kunnen wij toekomstscenario’s schetsen. Hoe is de situatie nu, hoe zouden bepaalde factoren die kunnen beïnvloeden en wat is daarvan de impact? Wij werken daarbij interdisciplinair. Bijvoorbeeld, in het project ‘Delta’s onder druk’ werken we samen met onderzoekers van Wageningen Livestock Research, omdat door de groeiende bevolking de vraag naar eiwitten zal gaan toenemen. Dat betekent meer veeteelt in het deltagebied, wat een effect heeft op bodemgebruik, nutriëntenuitspoeling en verzilting, evenals een grotere vraag naar drinkwater en veevoer. Zonder deze aspecten in een scenario-ontwikkeling mee te nemen, kun je geen realistisch toekomstbeeld schetsen.

Daarbij kijken we ook naar schaalniveaus en de interacties tussen lokaal, regionaal en nationaal niveau. In ons onderzoek en advies faciliteren we tussen de niveaus, bijvoorbeeld om de effecten van verzilting op de individuele boer te laten doorklinken in nationale beleidsontwikkeling. Of om de aantasting van een cruciaal ecosysteem door boeren en vissers te voorkomen.

Het Wageningen University & Research-onderzoeksprogramma ‘Voedselzekerheid en de waarde van water’ ondersteunt interdisciplinaire samenwerking rondom voedselsystemen.
Wij combineren ruime wetenschappelijke kennis en expertise in voedselproductie en voedselsystemen, klimaatverandering, zeespiegelstijging, verzilting, bodemdaling en -verdichting, rivierplastics en watervervuiling, zout- en zoetwaterecosystemen, hydrologie en sedimentafzetting, governance en participatie.
Wij begeleiden ‘transition pathways’: we denken mee in het traject van A naar B in een deltasetting.

Internationale ervaring

Wageningen Environmental Research is medeoprichter van de Delta Alliance, een internationaal netwerk dat de veerkracht van delta’s tegen klimaatverandering wil bevorderen. We zijn werkzaam in landen in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Zo hebben we bijgedragen aan het Bangladesh Delta Plan 2100 en zijn actief in het Joint Cooperation Programme, waarin we tezamen met Deltares en 2 collega-instituten in Bangladesh (IWM, CEGIS) werken aan toegepaste kennis. Ook voor de Mekongdelta is een deltaplan ontworpen, waarbij dijken worden doorbroken en landbouw wordt vervangen door garnalenteelt. Momenteel onderzoeken we voedselsystemen in de Nijldelta als achtergronddocumentatie voor de aanstaande UN World Food Systems Summit (2021).

Lokale, regionale en (internationale) contacten die deltaprogramma’s en deltaplannen mogelijk maken

Nederland

Nederland is ook een deltagebied, en als zodanig een ‘living lab’ voor experimenten met waterveiligheid, natuurlijke oplossingen en het omgaan met steeds extremere weersomstandigheden zoals droogte en overstromingen. Experts van Wageningen Environmental Research hebben een kaart gemaakt van Nederland over honderd jaar (in 2120), om zo een alternatieve visie te schetsen van een groen, leefbaar en klimaatbestendig land. Binnenkort starten we een detailuitwerking van de kaart voor laag Nederland, waarbij de waterhuishouding centraal staat.

Verder doen we al 25 jaar onderzoek naar dijken en waterkeringen, zoals naar erosiebestendigheid en biodiversiteit van dijkgraslanden. Daarnaast verzorgen we dijkkwaliteitstoetsen en beheeradviezen voor opdrachtgevers. Binnen het consortium EcoShape zijn we betrokken bij verschillende projecten rondom bouwen met natuur en kustbescherming in deltagebieden.

Kennis van natuurgebaseerde en natuurinclusieve oplossingen voor waterbeheer in delta’s
Ervaring met dijkkwaliteit en biodiversiteit van dijkgraslanden
Satellietgegevens en andere data voor het in kaart brengen van delta’s en toekomstscenario’s