Antimicrobiële resistentie onderzoek

Antibiotica zijn essentiële medicijnen tegen bacteriële infecties. Ze doden bacteriën of remmen hun groei, waardoor het afweersysteem de infectie kan opruimen. Maar antibiotica kunnen hun werking verliezen als bacteriën er niet meer gevoelig voor zijn: ze hebben dan resistentie ontwikkeld. Het veelvuldig gebruik van antibiotica stimuleert het ontstaan en groeien van (multi)resistente bacteriën. Een infectie door resistente bacteriën is vanzelfsprekend moeilijker te behandelen. Het is dus van groot belang dat we wereldwijd actie ondernemen tegen antibiotica resistentie, ook wel bekend onder de afkorting AMR (antimicrobial resistance).

Volksgezondheid, diergezondheid en voedselveiligheid

Bij een duurzame en gezamenlijke aanpak tegen antibiotica resistentie is de One Health-benadering een richtlijn. Binnen deze benadering werken experts op het gebied van volksgezondheid, diergezondheid en voedselveiligheid interdisciplinair samen.

Wageningen Food Safety Research onderzoekt voedsel en milieubronnen op de aanwezigheid van antibioticaresistentie. Onze microbiologen beschikken over gerichte geaccrediteerde methoden voor het aantonen van o.a. de MRSA-bacterie, ESBL en carbapenamase resistente bacteriën.

De AMR-informatie in voedsel wordt gedeeld met de NVWA en de EFSA, de European Food Safety Authority. Verder werken we nauw samen met Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) dat onderzoek doet naar AMR in dieren.

Onze microbiologen beschikken over gerichte geaccrediteerde methoden voor het aantonen van o.a. de MRSA-bacterie, ESBL en carbapenamase resistente bacteriën.

Onderzoek naar antibioticaresistentie in voedsel en milieubronnen

Hieronder meer over onze werkzaamheden en hoe we daarmee bijdragen aan voedselveiligheid:

Fenotypische en genotypische karakterisering

Om te kunnen testen op antibiotica resistentie kijken onderzoekers naar het genotype en het fenotype van een bacterie. Genotype heeft te maken et genen: heeft de bacterie een resistente eigenschap in het DNA? Bij het fenotype gaat het juist om waarneembare eigenschappen. In dit geval: kunnen we meten of de bacterie resistent is? Hierbij kan ook nog eens de mate van resistentie worden gemeten, de MIC-waarde. Dit is de concentratie van het antibioticum waarbij een bacterie niet meer groeit.

Antibiotica resistentie bepaling van een bacterie

Onderzochte matrices en bacteriën

Elk jaar wordt een selectie van stammen van Salmonella uit vlees, Campylobacter uit pluimveevlees en E. coli geïsoleerd uit verschillende voedselproducten. Vervolgens worden ze geanalyseerd op de gevoeligheid voor verschillende antibiotica (MIC-bepaling). Daarnaast worden gerichte AMR-methoden toegepast op verschillende voedselproducten zoals vleesproducten, vis en schelpdieren en verse groente.

Samenwerking

Wageningen Food Safety Research werkt voor onderzoek naar antibioticaresistentie nauw samen met verschillende instituten binnen Wageningen University & Research (WUR) en met andere instellingen. Deze links met andere partijen zijn erg belangrijk. Ze geven toegang tot kennis uit andere vakgebieden, zoals diergeneesmiddelen en humane gezondheid (OneHealth).

Publiceren van data

De data van de antimicrobiële resistentie in voedsel wordt jaarlijks gerapporteerd aan de NVWA. Tevens worden deze gegevens overgenomen in rapportages opgesteld door de Europese voedselautoriteit EFSA en zijn ze onderdeel van de gezamenlijke MARAN rapportage van Wageningen Bioveterinary Research (WB, Wageningen Food Safety Research, NVWA, en het RIVM, gecoördineerd door WBVR. Deze rapportage bevat de monitoringsgegevens over de antimicrobiële resistentie en het gebruik van antibiotica in dieren in Nederland.

Verwante vakgebieden

Onderzoek naar antibioticaresistentie is gekoppeld aan zowel genomics als bacteriologie. Informatie over geïsoleerde bacteriën worden gebruikt voor onderzoek. Vanuit genomics wordt het DNA in kaart gebracht. Meer hierover is te vinden op de pagina Genomics.

Lees meer over onze microbiologie expertises virologie, bacteriologie en genomics.

Publicaties

Meer publicaties