Waterkwaliteit
Schoon water is om vele redenen belangrijk: bijvoorbeeld voor volksgezondheid, landbouw, voedsel, biodiversiteit, toerisme en recreatie. Maar de waterkwaliteit staat onder druk, met name door intensivering van de landbouw, chemische verontreiniging, klimaatverandering en verstedelijking. Ondanks dat de waterkwaliteit in Nederland de laatste jaren is verbeterd, voldoet deze op veel plekken nog niet aan de doelen die gesteld zijn in de Europese Regelgeving via de Kaderrichtlijn Water (KRW).
Bekijk de 5 thema's
Chemische waterkwaliteit
Toxische stoffen, microplastics, medicijnresten en nutriënten (voedingsstoffen) vanuit huishoudens, industrie, of de landbouw verontreinigen het water. Dit kan leiden tot achteruitgang van de waterkwaliteit en een toxische uitwerking hebben op planten, dieren en andere organismen.
WUR onderzoekt hoe chemische verontreiniging het water belast, welke gevolgen dit heeft en hoe de waterkwaliteit verbeterd kan worden. We kijken bijvoorbeeld hoe nutriënten vanuit de landbouw naar het oppervlaktewater afspoelen en welke effecten dit heeft op grondwater, gewassen en bodem. Deze kennis wordt onder meer gebruikt ter ondersteuning van het mestbeleid in Nederland.
Publicaties over chemische waterkwaliteit
-
Combined effects of heatwaves and micropollutants on freshwater ecosystems : Towards an integrated assessment of extreme events in multiple stressors research
-
De rijke oogst van vier jaar kennisimpuls waterkwaliteit
-
Ecologische effecten van stikstof op Nederlandse oppervlaktewateren
-
Gebiedsanalyse nutriënten in oppervlaktewateren Gelderse Vallei en oostzijde Utrechtse Heuvelrug : studie naar herkomst, bronnen en routes van stikstof en fosfaat en maatregelen om de KRW-opgave daarvan voor doelbereik van de KRW in te kunnen vullen
-
Landbouw en waterkwaliteit
Experts in chemische waterkwaliteit
Water en landschap
Beken, rivieren en meren maken deel uit van een groter landschap en watersysteem. De kwaliteit van deze wateren is dan ook afhankelijk van hoe het landschap en het watersysteem functioneert en is ingericht. Alleen naar het water zelf kijken is niet genoeg.
Het landgebruik en de waterhuishouding in hoger gelegen gebieden bepaalt bijvoorbeeld de beschikbaarheid en samenstelling van het water in de lagergelegen beekdalen, en beïnvloedt zo de ecologische waterkwaliteit: de planten, zoogdieren, vissen en andere organismen. WUR gebruikt een integrale benadering waarin we onderzoeken hoe het hele landschap functioneert en welke (herstel)maatregelen effectief doorwerken op de waterkwaliteit.
Projecten
- Ecologische kwaliteit = meer dan goede waterkwaliteit (KIWK)
- Kennisoverzicht kleinschalige maatregelen in Brabantse beken
- Aangepast beheer en onderhoud en kleinschalige maatregelen in beken
- Ecosysteembenadering & voedselweb grote wateren
Publicaties over water en landschap
-
Ecologische systeembenadering en ecologische systeemanalyse
-
Integraal natuurherstel in beekdalen : Ontwikkeling van diffuse afvoersystemen, gedempte afvoerdynamiek en beekprofielherstel
-
Aangepast beheer en onderhoud en kleinschalige maatregelen in beken
-
Het brede beekdal als klimaatbestendige buffer in de veranderende leefomgeving. Flexibele toepassing van het 5B-concept in Peel en Maasvallei.
-
Gezond bodemleven als sleutel voor een robuust Markermeer
Lees meer
Bekijk het fragment uit Vroege Vogels
- Overijsselse Vecht vloog uit de bocht
Experts over water en landschap
Ecologie en biodiversiteit
Welke planten, dieren en andere organismen in een bepaald water voorkomen is mede afhankelijk van de waterkwaliteit en andersom. Door onder andere chemische verontreiniging, onvoldoende stroming in droge perioden en het ontbreken van habitat, staat de ecologische waterkwaliteit onder druk. Verbetering van de waterkwaliteit begint bij kennis van wat gewenste soorten nodig hebben en of hieraan wordt voldaan.
Zo moeten soorten bijvoorbeeld herstelde plekken kunnen bereiken en hier de juiste omstandigheden vinden. We onderzoeken welke maatregelen bijdragen aan het behoud van de soort op lange termijn en wat de effectiviteit van deze maatregelen is. Op tal van plekken kijken we naar de staat van de biodiversiteit en de effectiviteit van bestaande en nieuwe ecologische herstelmaatregelen. Op grond hiervan stellen we monitoringsadviezen op en ontwikkelen we nieuwe technieken voor monitoring en beoordeling.
Projecten rondom ecologie en biodiversiteit
Publicaties over ecologie en biodiversiteit
Experts op ecologie en biodiversiteit
Hydrologie en morfologie
Om de waterkwaliteit te verbeteren, spelen het gedrag van het water (hydrologie) en de vorm van de watergang (morfologie) een belangrijke rol. WUR onderzoekt hoeveel water er op een bepaalde plek stroomt, met welke snelheid, welke weg het water aflegt en welke stoffen er onderweg in terechtkomen.
Op basis van deze kennis kijken we hoe waterlichamen, zoals beken, sloten en rivieren, anders ingericht kunnen worden en wat de effecten zijn voor waterkwaliteit, maar ook waterveiligheid en -zekerheid. We werken bijvoorbeeld aan beekherstel, waarbij we beken weer laten meanderen. Hierdoor neemt de biodiversiteit en ecologische waterkwaliteit toe. Bovendien legt zo'n beek door de vele bochten een langere weg af waardoor het bij droogte meer water vasthoudt en bij stortbuien het water geleidelijk afvoert.
Projecten rondom hydrologie en morfologie
Publicaties over hydrologie en morfologie
Experts op hydrologie en morfologie
Grote wateren
In Nederland hebben we grote wateren, zoals de Waddenzee, het IJsselmeer en het rivierengebied. Dit zijn watersystemen die belangrijk zijn voor vele aquatische organismen, en soorten planten en dieren die daarvan afhankelijk zijn. WUR onderzoekt hoe deze watersystemen zodanig ingericht kunnen worden dat ze ecologisch goed functioneren: is er bijvoorbeeld voldoende, maar ook het juiste voedsel beschikbaar?
Door bijvoorbeeld onderzoek te doen naar onderwaterleven bij de Marker Wadden kunnen we vaststellen hoe het met de ecologische waterkwaliteit gesteld is. We maken gebruik van natuurlijke oplossingen en zoeken een middenweg tussen de verschillende gebruiksfuncties, zoals ecologie, recreatie, economie, landbouw en visserij.
- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan
Publicaties over grote wateren
-
Gebruik kennis over sociale waarden bij besluitvorming en ontwerp van natuurherstel- en ontwikkelingsprojecten : lessen geleerd uit LIFE IP Delta-Natuur
-
Ervaringen met participatieve monitoring bij de aanleg van Marker Wadden in de periode 2017-2021
-
Quick scan ondergrond IJssel Vechtdelta : bouwstenen voor een visie op een robuust en veerkrachtig ecosysteem
-
Tussenrapportage ecologische opgaven en potenties Grote Wateren in 2050 : Een experimentele analyse ten behoeve van het Natuurwinstplan Grote Wateren
Experts op grote wateren
Video's
- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan
- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan