Oude en nieuwe veenlandschappen

Een groot deel van de Nederlandse ondergrond bestaat uit veen. Daarop zijn veenlandschappen ontstaan in een samenspel van mens en natuur. Delen zijn vergraven voor de winning van turf of verdwenen door oxidatie. Andere veengebieden zijn onder water komen te staan omdat de bodem daalde toen ze ontwaterd werden.

In de veenlandschappen die we nog hebben in Nederland vinden we sporen van bewoning en ander gebruik in het verleden. Onze hoogveenlandschappen worden om die reden ook wel archeologische schatkamers genoemd. De veenlandschappen zijn echter ook aardkundige informatiebronnen. In de geomorfologie en bodemtypen van deze landschappen ligt informatie opgeslagen over het ontstaan van de gebieden en over de eigenschappen en het gedrag van verschillende typen veen. Is het veen voedselrijk of voedselarm; is het doorlatend voor water?

Kennis over het ontstaan van de veenlandschappen in het verleden en de ontwikkeling ervan is nodig om ze voor de toekomst te ontwikkelen en te behouden als natuurgebied, leefgebied en cultuurhistorisch erfgoed. Welke veenvormende ecosystemen kunnen we terugbrengen in Nederland?

Wageningen University & Research onderzoekt interacties tussen veenlandschappen en de mens op lange tijdschalen. We maken reconstructies en projecties van veengroei in hoogveenlandschappen en onderzoeken de landschapsgeschiedenis van veengebieden. We maken kaarten van landvormen en bodemtypen in veengebieden, en monitoren de vegetatie met drones. Lees daarover meer in dit thema van het dossier.