Productieketen van extra vierge olijfolie gevoelig voor fraude
Jing Yan van Wageningen University & Research deed onderzoek naar de fraudegevoeligheid van de productieketen van olijfolie. Zij promoveerde op 10 juni 2020.
In haar proefschrift ‘Fraud investigation in the extra virgin olive oil supply chain: Identification of vulnerable points and development of novel fraud detection methods’ beschrijft zij waar in de productieketen van extra vierge olijfolie fraude op de loer ligt en welke methoden kunnen worden ingezet om dit aan te tonen.
Echtheid olijfolie moeilijk aan te tonen
Extra vierge olijfolie is de laatste tijd in populariteit gestegen vanwege de kwaliteit en de potentiële gezondheidsvoordelen. Het is een kostbaar product en daarmee gevoelig voor fraude. Fraude met olijfolie vindt vaak plaats door toevoeging van olijfolie van lagere kwaliteit en goedkopere zaadoliën, met name geraffineerde oliën. Kenmerken van extra vierge olijfolie zoals specifieke chemische en fysische eigenschappen worden beïnvloed door allerlei factoren waaronder rijpheidsniveau, geografische oorsprong, verwerkingsmethoden en bewaarcondities. Daarnaast zijn olijfolie-fraudeurs steeds gewiekster. Daardoor is de echtheid van extra vierge olijfolie moeilijk aan te tonen.
Uit het proefschrift van Yan blijkt verder dat het grootste risico op fraude bij retailers en B2B bedrijven ligt. Dat heeft enerzijds te maken met de uitgebreidere mogelijkheden in tijd en plaats in de keten en anderzijds door gebrek aan adequate beheersmaatregelen.
Methodes om fraude aan te tonen
Verder zijn in het promotieonderzoek methoden ontwikkeld die fraude kunnen opsporen. Dat zijn enerzijds snelle screeningsmethoden, die gebruik maken van kleine draagbare apparatuur, vluchtige stoffen en geluid. Anderzijds is er een laboratoriummethode ontwikkeld die de fraude met geraffineerde olie op laag niveau precies kan aantonen en die gebaseerd is op contaminanten die tijdens de raffinage ontstaan.
Het beschrijven van de zwakke schakels voor wat betreft fraude in de productieketen van extra vierge olijfolie en de ontwikkeling van methoden om dit op te sporen, helpen om fraude in de olijfolieketen te verminderen. Ook kan dit oneerlijke concurrentie voorkomen en ervoor zorgen dat consumenten krijgen waar ze voor betalen.