Plastic afval en het dierenleven op zee
Jaarlijks verdwijnt tussen de 5 en 13 miljoen ton plastic van land in zee en eindigt in wat we kennen als ‘de plastic soep’. Zeevogels en andere dieren eten per ongeluk plastic afval of raken erin verstrikt. Wageningen Marine Research onderzoekt de effecten van plastic afval op het milieu en het dierenleven in zee. Ons instituut is grondlegger van een permanent graadmeteronderzoek aan plastics in magen van Noordse Stormvogels in de Noordzee. De resultaten worden door Nederlandse en Europese overheden gebruikt om het beleid tot vermindering van zwerfvuil te kunnen controleren.
Noordse stormvogels zijn zeevogels, die hun leven doorbrengen op en om de Noordzee en Arctische wateren. Ze zien vaak kleine stukjes zwerfvuil aan voor voedsel en slikken ze in, terwijl dit hun maag dit afval niet kan verteren. Daarom zijn gevonden dode Noordse stormvogels een goede graadmeter om te bepalen hoeveel plastic er in zee voorkomt.
Circa 93% van alle Noordse stormvogels heeft stukjes plastic in de maag. Dat gaat om gemiddeld 20 stukjes en 0,20 gram per vogel. Het ‘Verdrag ter bescherming van het zeemilieu in de noordoost Atlantische Oceaan’ (OSPAR) stipuleert dat ten hoogste 10% van de stormvogels meer dan 0.1 gram plastic in de maag mag hebben.
De Europese Unie heeft het stormvogelonderzoek nu ook ingebed in de KaderRichtlijn Marien (KRM), en gebruikt de methodiek voor een vinger aan de pols in alle Europese wateren, ook bij andere diersoorten.
Hoewel de hoeveelheid gevonden plastics in stormvogelmagen langzaam afneemt, is de beoogde drempelwaarde nog lang niet in zicht. En ook met het bereiken van de drempelwaarde is de klus van een echt schoon zeemilieu nog lang niet geklaard.
Publicaties
Rapporten
2021
2020
2019
2018
2016
2015
- Fulmar Litter EcoQO monitoring in the Netherlands - Update 2014 Van Franeker, J.A. IMARES rapport C123/15
- Impact of marine debris on Antarctic fur seals Arctocephalus gazella at Cape Shirreff: diet dependent ingestion and entanglement. Preliminary result - 2015
2014
- Plastic ingestion by Northern Fulmars, Fulmarus glacialis, in Svalbard and Iceland, and relationships between plastic ingestion and contaminant uptake. Trevail, A.M., Gabrielsen, G.W., Kühn, S., Bock, A. & Van Franeker, J.A. 2014. Norsk PolarInstitutt Kort rapport/ Brief Report Series 2014-029. (24pp)
- Fulmar Litter EcoQO monitoring in the Netherlands - Update 2012 and 2013 Van Franeker, J.A., S. Kühn, E.L. Bravo Rebolledo & A. Meijboom (2014) IMARES Report C122/14. IMARES, Texel. 56pp
2013
2011
2010
- Fulmar Litter EcoQO Monitoring in the Netherlands 1979-2008 in relation to EU Directive 000/59/EC on Port Reception Facilities mei 2010 - IMARES
- Marine Strategy Framework Directive - Task Group 10 Report Marine litter - april 2010 - SETAC Conferentie, Spanje
2009
2008
Publicaties
2019
2018
2017
- Van Franeker, J.A., Offereins, M. & Domis, M. 2017. Plastic soep en Stormvogels. NVOX 42 : 520-522. (Magazine voor het Onderwijs in Natuurwetenschappen; Dec.2017). https://www.nvon.nl/nvox
- Does DMS buildup really explain plastic ingestion by seabirds? A comment on Savoca et al. Gaia Dell’Ariccia, Richard A. Phillips, Jan A. van Franeker, Nicolas Gaidet, Paulo Catry, José P. Granadeiro, Peter G. Ryan, Francesco Bonadonna (2017) Science Advances
2016
- The use of potassium hydroxide (KOH) solution as a suitable approach to isolate plastics ingested by marine organisms. Kühn, S., Van Werven, B., Van Oyen, A., Meijboom, A., Bravo Rebolledo, E.L. & Van Franeker, J.A. 2016. Marine Pollution Bulletin (online)
- Quantifying ingested debris in marine megafauna: a review and recommendations for standardization. Provencher, J.F., Bond, A.L., Avery-Gomm, S., Borrelle, S.B., Bravo Rebolledo, E.L., Hammer, S., Kühn, S., Lavers, J.L., Mallory, M.L., Trevail, A. & Van Franeker, J.A. (2016) Analytical Methods (online)
2015
- Seabirds, gyres and global trends in plastic pollution. Van Franeker, J.A. & Law, K.L. 2015. Environmental Pollution 203: 89-96
- Microplastic in a macro filter feeder: Humpback whale Megaptera novaeangliae E. Besselinga, E.M. Foekema, J.A. Van Franeker, M.F. Leopold, S. Kühn, E.L. Bravo Rebolledo, E. Heße, L. Mielke, J. IJzer, P. Kamminga, A.A. Koelmans. Marine Pollution Bulletin
- Elevated levels of ingested plastic in a high Arctic seabird, the northern fulmar (Fulmarus glacialis). Trevail, A.M., Gabrielsen, G.W., Kühn, S. & Van Franeker, J.A. 2015. Polar Biology
- Linking effects of anthropogenic debris to ecological impacts. Mark Anthony Browne, A. J. Underwood, M. G. Chapman, Rob Williams, Richard C. Thompson, Jan A. van Franeker. Proceedings Royal Society B 20142929 (11pp).
2014
- Monitoring Plastic Waste using FTIR Spectroscopy. Abstracts EUCMOS 2014 - aug 2014
- The OSPAR Ecological Quality Objective on plastics ingested by fulmars. Van Franeker, J.A.; & the SNS Fulmar Study Group 2014. International Marine Conservation Congress, Glasgow, Scotland 14-18 August 2014. Oral contribution SY71.1.
2013
2012
- Plastic ingestion by harbour seals (Phoca vitulina) in The Netherlands. Bravo Rebolledo, E.L., Van Franeker, J.A., Jansen, O.E. & Brasseur, M.J.M. Marine Pollution Bulletin (2012 in press)
- Dietary variation in chick-feeding and self-provisioning Cape Petrel Daption capense and snow petrel Pagodroma nivea at Signy Island, South Orkney Islands, Antarctica Marine Ornithology 40: 81–87 (2012)
- Plastic ingestion by the Northern Fulmar (Fulmarus glacialis) in Iceland. 2012 -article Marine Pollution Bulletin (in press, online)
2011
- Monitoring plastic ingestion by the northern fulmar Fulmarus glacialis in the North Sea. 2011 - Environmental Pollution
- Van Franeker, J.A. & SNS Fulmar Study Group 2011. A standard protocol for monitoring marine debris using seabird stomach contents: the Fulmar EcoQO approach from the North Sea. NOAA Technical Memorandum NOS-OR&R-38: 116-120
- Van Franeker, J.A. 2011. Reshape and relocate: seabirds as transformers and transporters of microplastics. NOAA Technical Memorandum NOS-OR&R-38:278-280
- Van Franeker, J.A. & SNS Fulmar Study Group 2011. Chemicals in marine plastics and potential risks for a seabird like the Northern Fulmar (Fulmarus glacialis). NOAA Technical Memorandum NOS-OR&R-38: 415-418
- Marine Litter - Technical recommendations for the implementation of MSFD requirements 2011 - Joint Research Centre
- Plastic Debris in the Ocean. 17 feb 2011 - Chapter in UNEP Yearbook 2011
2009
- Monitoring the abundance of plastic debris in the marine environment. 2009 - Philosophical Transactions of the Royal Society B.
- Foolish fulmars and their contribution to ecological quality. 2009 - abstract Proceedings of the International Research Workshop on the Occurrence, Effects and Fate of Microplastic Marine Debris