Nieuws
Gerichte gedragsinterventies om consument te helpen duurzaam om te gaan met water en voedsel
Een groeiende wereldbevolking, overschrijding van de planetaire grenzen en klimaatverandering stellen ons voor grote uitdagingen. Om innovatie, klimaatactie en een algehele maatschappelijke duurzame transitie mogelijk te maken, is een ingrijpende verandering in consumentengedrag nodig. Consumentengedrag is echter complex en verandering van gedrag vraagt om een multidisciplinaire benadering met geavanceerde interventies.
Eerder dit jaar startte Wageningen University & Research (WUR) samen met consortiumpartners stichting Samen Tegen Voedselverspilling, Unilever, Too Good To Go, PWN, WML en KWR Water Research Institute een project gericht op gedragsinterventies bij consumenten.
Let’s make it easier being green
Het project, toepasselijk genaamd ‘Let’s make it easier being green’, richt zich op het selecteren, ontwikkelen en testen van gedragsverandering om consumenten aan te zetten tot milieuvriendelijk gedrag. Het doel is om effectieve en haalbare interventies te ontwikkelen die in de praktijk omarmd worden en bijdragen aan langdurig milieuvriendelijk gedrag.
Het consortium werkt hierbij aan consumentengedrag rondom watergebruik en voedselverspilling in huishoudens, en volgt hierbij een vergelijkbare aanpak voor de keuze en het co-creëren van gedragsinterventies.
Gewoontes veranderen
Projectleider van dit project vanuit WUR, Monique Vingerhoeds, over waarom er gekozen is voor deze twee specifieke cases: “Bij zowel voedselverspilling als watergebruik gaat het om het veranderen van gewoontes, die veelal automatisch of onbewust uitgevoerd worden. Door beide onderwerpen binnen een project te onderzoeken, kunnen de bevindingen rondom gedragsverandering breder getrokken worden en zo een grotere impact hebben.”
Het project levert effectieve methodes op voor langdurige gedragsverandering. De partners kunnen deze toepassen in producten, diensten en campagnes en daarmee bijdragen aan het stimuleren van blijvend milieuvriendelijk gedrag (waterbesparing en verminderen van voedselverspilling).
Er wordt veel voedsel verspild in Nederland, gemiddeld 33,4 kg per persoon per jaar in 2022. In vergelijking met vorige metingen nam voedselverspilling deze keer minder hard af. Om voedselverspilling thuis verder terug te dringen is daarom meer actie nodig.
René Lion, Senior Consumer Scientist bij Unilever
“Het tegengaan van voedselverspilling is voor Unilever erg belangrijk, het is zonde én onnodig om voeding te verspillen. Het is daarom van belang dat consumenten goed omgaan met houdbaarheidsinformatie, om te voorkomen dat voeding weggegooid wordt. Door onderzoek en samenwerking begrijpen we steeds beter hoe we voedselverspilling kunnen voorkomen door consumentengedrag blijvend te veranderen.”
Geertje Zeegers, Country Director Too Good To Go Nederland
“We weten dat 14% van de verspilling bij de consument thuis het directe gevolg is van verkeerd gebruik of foutieve interpretatie van de houdbaarheidsdatum. Om voedsel-verspilling te voorkomen is gedrags-verandering, zoals weer te leren vertrouwen op je zintuigen bij producten na de ‘Tenminste Houdbaar Tot’ (THT) datum, essentieel. Met het ‘kijk-ruik-proef’ label op verpakkingen van producten met een THT-datum sporen wij consumenten hiertoe aan, maar er is meer nodig. Samenwerken met bedrijven en onderzoeks-organisaties is van groot belang en dit consortium maakt het mogelijk om het daadwerkelijke effect op consumentengedrag te onderzoeken.”
Drinkwaterbesparing
Het gemiddelde drinkwatergebruik bij huishoudens is 129 liter per persoon per dag. Vanwege de waterschaarste heeft het ministerie van I&W een ambitieus doel gesteld voor drinkwaterbesparing: het drinkwaterverbruik van de gemiddelde Nederlander verlagen van ongeveer 130 liter naar 100 liter per dag in 2035.
Stefanie Salmon, onderzoeker Consumentengedrag bij KWR Water Research Institute, legt uit waarom dit onderzoek zo belangrijk is: “Veel dagelijkse keuzes rondom watergebruik thuis verlopen gedachteloos, op de automatische piloot. Denk aan het doortrekken van de wc, even iets afwassen onder de lopende kraan, een wasje draaien, de tuin sproeien na een hete dag. Tot nu toe zijn consumentencampagnes rondom besparing in de zomer vooral gericht op kennisoverdracht. We weten inmiddels dat kennis en de intentie om water te besparen, geen effect hebben op deze gedachteloze gedragingen. In dit project onderzoeken we hoe er kan worden ingespeeld op deze dagelijkse gedachteloze gedragingen rond watergebruik in de zomer, met als doel het vormen van nieuwe, waterbesparende gewoonten, die zorgen voor waterbesparing op de lange termijn.”
Tot slot levert het project meer algemene inzichten op die kunnen worden ingezet om consumenten te ondersteunen bij het veranderen naar en behouden van milieuvriendelijk gedrag.
Sanne Stroosnijder, Programma Manager Food Loss and Waste Prevention bij WUR
"Het betreft hier een unieke samenwerking tussen publieke en private partners gericht op het verduurzamen van ons gedrag. Goed voedsel en schoon water zijn misschien wel twee van de belangrijkste elementen in ons huishouden. Beter begrijpen hoe we samen, makkelijker verspilling kunnen tegengaan, stelt ons in staat om elke dag weer duurzame keuzes te maken en daarmee positieve impact te hebben op mensen, onze planeet en onze portemonnee."