Nieuws
Onverwachte en grote wereldwijde toename van watergebruik en landbouwgrond zorgwekkend
Slaagt de wereld er in om productiever met water en voedsel om te gaan zodat er voldoende water en land voor natuur blijft in 2050? Nee, uit recent onderzoek van Wageningen University & Research blijkt dat van 2000 tot 2020 aanzienlijk meer landbouwgrond nodig was dan voorzien. Dat leidde tot verregaande uitputting van watervoorraden. Afgezet tegen scenario’s voor water en landbouw is de wereld op weg naar het slechtst denkbare scenario. Verwachte verbeterslagen in internationale handel, regenafhankelijke landbouw en geïrrigeerde landbouw zijn niet waargemaakt. Directe slachtoffers? Allereerst de natuur, met minder bos, opdrogende rivieren en natuurgebieden. Daarnaast de allerarmsten, omdat voedsel duurder wordt door tegenvallende oogsten en verminderde graanhandel.
Vertrekpunt voor deze studie was het boek “Water for Food Water for Life”. Een invloedrijke publicatie uit 2007, vergelijkbaar met de IPCC-klimaatrapporten. Dit boek liet zien dat het mogelijk was om tegen 2050 voldoende voedsel te produceren zonder significante toename in waterverbruik en landbouwgrond. Dit zou haalbaar zijn door optimalisatie van internationale handel en regenafhankelijke landbouw, evenals beperkte groei in irrigatie.
Om de verbeterslagen te kunnen evalueren werkten onderzoekers van Wageningen University & Research samen met internationale water- en landbouworganisaties (IRRI, IWMI, IIASA, IHE Delft). Zij gebruikten nationale landbouwdata (verzameld door de FAO) om te kijken welke vooruitgang er wereldwijd geboekt was. De studie laat dus zien dat gehoopte verbeteringen in internationale handel en regenafhankelijke landbouw niet van de grond komen. In de belangrijkste graanregio’s van de wereld (Europa, Noord Amerika, Australië, Zuid Amerika, Centraal Azië en Oost Europa) is een afname van landbouwareaal. Terwijl daar juist een goed klimaat is met voldoende water om graan te produceren voor andere regio’s (Afrika, Midden Oosten, Oost Azië).
Daarnaast komen in Afrika de gehoopte verhogingen in graanproductie per hectare niet van de grond, waardoor in Afrika een enorme toename van landbouwareaal is die direct ten koste gaat van natuur. Irrigatie neemt veel sneller toe dan ingeschat in het boek, en draagt daarmee ook bij aan versnelde uitputting van watervoorraden.
De trends over 2000-2020 laten dus zien dat gehoopte verbeterslagen niet waargemaakt worden. De wereld is op weg naar het slechts denkbare scenario waarin het waterverbruik en landbouwareaal in 2050 verdubbelen ten opzichte van 2000 en dit direct ten koste gaat van land en water voor natuur.
Ondanks deze sombere bevindingen is er nog hoop, omdat water op vele manieren kan worden ingezet. Chris Seijger, assistant professor Agricultural Water Management en eerste auteur van het onderzoek: “Het is essentieel dat we op een radicaal andere manier met water omgaan, met een focus op verminderen van landbouwareaal en behoud van natuur. Concrete opties zijn minder vlees consumeren en minder voedsel verspillen (verspild voedsel is weggegooide natuur!), agrarische productie stabiel krijgen over meerdere seizoenen”