Sturen op stress: wanneer is het (nog) nuttig?

De sector heeft een ambitieuze doelstelling in reductie van de CO₂-emissie. Een belangrijke pijler om de CO₂ emissie te reduceren is Het Nieuwe Telen (HNT), dat uitgaat van drie balansen in de plant, namelijk de waterbalans, energiebalans en de assimilatenbalans. En van drie balansen in de kas, namelijk de energiebalans, vochtbalans en CO₂ balans. Verbindende factor tussen deze balansen is de huidmondjesopening, en daarmee de verdamping en fotosynthese. In principe moeten deze balansen allemaal in balans zijn, anders ontstaat plantstress. Een aantal voorbeelden hiervan zijn huidmondjessluiting bij te lage luchtvochtigheid, met als gevolg te weinig fotosynthese, onbalans in nutriëntenopname (geel blad in groene potplanten) door versnellen van de teelt met licht en temperatuur, en een onbalans in de verhouding vegetatieve/generatieve groei. Deze plantstress, veroorzaakt door een onbalans wordt vaak opgelost door maatregelen in te zetten die meer energie gebruiken, dus meer ontvochtigen door te stoken of meer te belichten. Echter, plantstress is niet altijd problematisch voor het gewas. Er is ook nuttige plantstress, bijvoorbeeld een tijdelijk lage temperatuur of een belichtingsregime waarbij de dag eindigt met lamplicht in plaats van natuurlijke schemering, die zorgt voor meer plantweerbaarheid of minder strekking, dus een compactere plant. Het is echter niet altijd duidelijk wat nuttige en niet nuttige stress is, en hoe dit gemeten zou moeten worden. In dit project wordt een denkkader opgesteld om na te gaan welke vormen van nuttige en niet nuttige plantstress er in de kas voorkomen, hoe niet nuttige plantstress voorkomen kan worden en hoe gebruik gemaakt kan worden van nuttige plantstress. Het doel is om hierdoor meer begrip te krijgen voor de balansen in het Nieuwe Telen, en daarmee te voorkomen dat er energievragende klimaatacties ingezet moeten worden om een gewas dat uit balans is weer in evenwicht te brengen.