Biggen in transitie: Mogelijkheden voor de aanpak en problemen

Nog minder gebruik antibiotica

In de veehouderij wordt gestreefd naar een vergaande reductie van het antibioticumgebruik. Hoewel Nederland binnen Europa al hét voorbeeld is van een succesvolle, effectieve aanpak om antibioticumgebruik te reduceren, is verder terugdringen van het gebruik van antibiotica nog steeds een belangrijk aandachtspunt binnen de veehouderij.

Streptokokkeninfecties groot probleem

In de praktijk blijken sommige endemische (bedrijfsgebonden) aandoeningen zeer hardnekkig, waarbij een gerichte aanpak voor terugdringing van antibiotica via managementinterventies weinig succesvol is gebleken. Een van de belangrijkste hardnekkige bacteriële aandoeningen bij met name gespeende biggen die veroorzaker is van hoog antibioticumgebruik, is Streptococcus suis. Streptokokkeninfecties vormen een groot probleem voor de varkenshouderij en zorgen voor een ernstige aantasting van de gezondheid en het welzijn van gespeende biggen.

Uit de praktijk blijkt dat streptokokkeninfecties niet geïsoleerd voorkomen, maar vaak onderdeel zijn van een ziekteproces waarbij meerdere pathogenen betrokken zijn. Streptokokkeninfecties worden vaak vooraf gegaan door virale (co-)infecties. Met name Porcine Respiratoir en Reproductie Syncytiaal Virus (PRRSV) infecties komen vaak voor in combinatie met streptokokken. Het is onduidelijk of en zo ja hoe een PRRSVinfectie de gevoeligheid voor streptokokken beïnvloedt (of omgekeerd).

Grote schade

Streptokokkeninfecties zijn verantwoordelijk voor een grote ziektelast bij biggen na het spenen, en vormen daarmee de meest voorkomende reden voor antibioticumgebruik in varkens. Streptokokkeninfecties zijn daardoor verantwoordelijk voor grote economische schade, in Nederland wordt de schade geschat op 12 miljoen/jaar. Streptococcus suis serotype 2 kan ook ernstige infecties bij mensen veroorzaken.

Onderzoeksrichtingen

Hierbij wordt in het bijzonder gekeken naar:

1. In kaart brengen van de lactogene immunogeniteit tegen streptokokken en PRRSV
2. Effect van voedingsinterventies op het ontstaan van streptokokken infectie en de interactie met lactogene immuniteit
3. Optimalisatie van vaccinatie tegen PRRSV om de speenperiode beter te laten verlopen, en gelijktijdig ziekte ten gevolge van streptokokken te voorkomen
4. Verminderen van predisponerende PRRSV infecties om de incidentie van streptokokkeninfecties na het spenen te verminderen

Dit zijn innovatieve onderzoeksrichtingen die de terugdringing van de streptokokkenproblematiek op het primaire bedrijf een nieuwe impuls zal geven. Het project zal de basis vormen voor aanvullende (veld)studies om de nieuwe kennis te implementeren en op effectiviteit te testen. Het is de verwachting dat met behulp van het netwerk van de verschillende partners, eventuele oplossingen snel naar de praktijk kunnen worden gebracht.