Grote Sterns volgen door kleurringen en GPS

Vogels ringen op Utopia

Omdat Grote Sterns zo makkelijk wisselen van kolonie is het belangrijk om ook in nieuwe kolonies te gaan kleurringen om deze vogels te volgen. In 2014 zijn daarom een aantal kuikens gekleurringd, zowel op Texel als op Ameland. In Utopia werd met een flinke ploeg mensen een van de broedeilandjes van alle kanten benaderd, waardoor de kuikens naar het midden van het eiland liepen en niet te water gingen in een poging om te vluchten. Hier konden de vogels simpelweg worden opgeraapt en in kratjes naar een provisorisch ringstation gebracht, op veilige afstand van de kolonie. In de kolonie keerde de rust onmiddellijk weer, alsof er niets was gebeurd. Nadat de vogels waren gemeten, gewogen en van een unieke kleurring voorzien, gingen ze per krat weer terug naar de kolonie, waar ze werden vrijgelaten op de plek waar ze waren opgeraapt. De kleurringen zijn helder wit, met zwarte inscriptie: T00 tot T99.

Kleurringen van veraf te zien

Dit ringonderzoek gaat met kleurringen: doordat er op de ringen slechts een letter en cijfers staan, zijn ze van afstand met een goede telescoop af te lezen, waardoor vogels tijdens hun leven kunnen worden gevolgd. Bij een klassieke stalen ring is dat maar twee keer: bij het ringen en wanneer de vogel dood wordt gevonden. Kleurringen werden tot nu toe niet vaak gebruikt omdat ringonderzoek als een mogelijke verstoring van de kolonies werd gezien. Recent zijn echter goede ervaringen opgedaan in zuidwest Nederland: niet alleen trekken de vogels zich hoegenaamd niets aan van het ringen, dit onderzoek heeft ook een schat aan nieuwe informatie opgeleverd. Zo werden jonge vogels binnen een week na het ringen op Goeree op Texel afgelezen! Misschien kwamen ze inspiratie opdoen voor als ze later zelf gaan broeden en zien we ze straks als broedvogel hier terug, nog steeds met hun kleurring.

Grote Sterns op Texel

De afgelopen 10 jaar hebben Grote Sterns zich op Texel steeds verder naar het noorden verplaatst: eerst werd gebroed op de zuidpunt van het eiland, vervolgens in De Petten (den Hoorn), daarna in Ottersaat (Oudeschild) en afgelopen jaar in Ottersaat en het Wagejot (Oosterend), met nog een late extra vestiging in het nieuwe natuurgebied Utopia, ter hoogte van De Schorren.

Utopia op Texel is een ideale broedplek

In 2014 schatte de beheerder van het terrein, Eric Menkveld, het aantal rondscharrelende en vliegende jongen op circa 8000, wat een bijzonder goed broedsucces zou betekenen voor deze kolonie. Utopia is dan ook zeer strategisch gelegen: op korte afstand tot de Noordzee, waar de ouders de vis voor de jongen moeten ophalen, maar bovendien binnendijks, dus veilig voor zomerstormen en hoog vloedwater, en op een Waddeneiland, dus veilig voor de vos. In het verleden hebben op de Schorren zelfs 15.000 paar gebroed, dus wie weet hoe de situatie zich de komende jaren nog zal ontwikkelen.

Grote Sterns zijn eilandhoppers

Met de kolonie Grote Sterns op Griend gaat het minder goed. Een van de oorzaken kan de aantrekkingskracht van Texel zijn. Ringonderzoek heeft laten zien dat vogels van Zeeland tot Schotland op Texel neerstrijken en de vraag is dan ook of Texel naast een importeiland onderhand ook een exportgebied voor Grote Sterns aan het worden is.

Heeft u een Grote Stern met kleurring gezien?

Geef waarnemingen door aan: Mardik Leopold (mardik.leopold@wur.nl). U krijgt dan bericht terug, zo mogelijk ook over eerdere terugmeldingen en een kuikenfoto van 'uw' vogel.