Ruud Bartholomeus benoemd tot buitengewoon hoogleraar Plant Water Stress and Regional Water Management

Ruud Bartholomeus is gespecialiseerd in hydrologische en fysiologische processen die een rol spelen in de wisselwerking tussen de bodem, water, planten en de atmosfeer. Hij studeerde Land- en Watermanagement aan Hogeschool Larenstein en Hydrologie en Waterkwaliteit aan WUR. Na zijn afstuderen deed hij promotieonderzoek bij de afdeling Systeemecologie van de Vrije Universiteit Amsterdam en bij KWR Water Research Institute in Nieuwegein. Op dit moment is Bartholomeus Principal Scientist van het team Ecohydrologie en Chief Science Officer bij KWR. Daarnaast werkt hij sinds 2017 als gastonderzoeker bij WUR aan vraagstukken rondom de regionale zoetwatervoorziening.

‘Zelfs gebieden met een jaarlijks neerslagoverschot, zoals in Nederland, hebben te maken met droogte in de landbouw en de natuur’, legt Bartholomeus uit. ‘Weersextremen komen vaker voor door klimaatverandering, maar ook de vraag naar water in alle sectoren – drinkwater, industrie, landbouw – neemt toe. Dat maakt het noodzakelijk om het watersysteem en het gebruik van zoetwaterbronnen aan te passen.’

Kennis van planten en hun omgeving voor onderbouwd waterbeheer

Het onderzoek van Bartholomeus draait om het vergroten van de kennis over verantwoord gebruik van water. Hij kijkt daarbij naar waterbeheer en watergebruik door verschillende sectoren, en vervolgens hoe maatregelen doorwerken op de beschikbaarheid van water voor planten in de natuur en voor gewassen. Hij richt zich vooral op de onverzadigde zone, wat neerkomt op de zone boven het grondwaterpeil. ‘Met modellen kunnen we niet alleen voor de huidige situatie inschatten wat het effect is van waterbeheer en watergebruik op de beschikbaarheid van water en zuurstof voor planten’, gaat hij verder. ‘Je kunt ook voorspellen wat er gebeurt bij veranderende weerpatronen. Ik wil weten hoe extremer weer het watersysteem beïnvloedt, hoe dat doorwerkt op planten en wat het effect van maatregelen is.’

De fundamentele kennis uit het onderzoek van Bartholomeus bij WUR is verweven met het meer toegepaste onderzoek bij KWR. Zo vindt het onderzoek ook zijn weg naar praktijk en beleid. ‘Sinds de droge jaren van 2018 tot 2020 is het besef doorgedrongen dat verandering echt nodig is. Het gaat dan concreet over hoe we het land het beste kunnen inrichten, rekening houdend met het watergebruik. Maar ook welk waterbeheer nodig is en welke maatregelen overheden, waterbeheerders en watergebruikers daarvoor moeten nemen.’

Op 14 februari 2025 houdt Ruud Bartholomeus zijn inaugurele rede aan Wageningen University & Research.