Project

Koppeling van landbouw & natuur met klimaatopgave

De gevolgen van de klimaatopgave worden steeds zichtbaarder in Nederland, ook in het landelijk gebied. Voor zowel de landbouw als bos en natuur zijn doelstellingen opgelegd voor het reduceren en/of vastleggen van CO2. Onduidelijk is welke trade-offs en synergiën er optreden bij het behalen van deze doelstellingen met betrekking tot biodiversiteit, ecosystemen en ecosysteemdiensten zoals klimaatadaptatie.

Om de doelstellingen omtrent landgebruik uit het klimaatakkoord te behalen zullen maatregelen getroffen moeten worden in zowel bos, natuur en de landbouw. Doel van deze maatregelen is het vastleggen van CO2 of reduceren van emissies hiervan. Echter is het aannemelijk dat maatregelen ook effect hebben op ecosystemen en biodiversiteit. Ook zijn er mogelijke effecten op ecosysteemdiensten, waaronder klimaatadaptatie.

Het project is een meerjarig project met een looptijd van 2023-2026. In 2022 wordt als eerste stap geïnventariseerd welke maatregelen er voorhanden zijn in het domein bos-, natuur- en landschapsbeheer in Nederland om te komen tot CO2-vastlegging en/of reductie, en wat (orde van grootte) het mogelijke effect hiervan is. Hierbij gaat het ook om ‘nuances’, zoals verschillende types bosbeheer of type landschapselement. Deze inventarisatie zal plaatsvinden d.m.v. een workshop met experts op het gebied van landbouw, bos en natuurbeheer. Tevens zal worden bepaald of er trade-offs of synergiën kunnen ontstaan richting ecosystemen, biodiversiteit en ecosysteemdiensten als klimaatadaptatie. Ook effecten op overige broeikasgassen zoals methaan (CH­4) en lachgas (N2O) zullen zoveel mogelijk in beeld worden gebracht (orde van grootte). In 2023 komt de focus met name te liggen op maatregelen met een grote potentie, zowel betreft CO2 vastlegging/emissie reductie als trade-offs en synergiën richting ecosystemen, biodiversiteit en ecosysteemdiensten. In een latere fase van het project zal verdere uitwerking van de maatregelen plaatsvinden.

Naast de focus op losse maatregelen zal in een latere fase van het project (vanaf 2024) worden bepaald welk effect voorgenomen beleid, zoals het stimuleren van bio-grondstoffen, heeft op zowel de klimaatdoelstellingen als op ecosystemen, biodiversiteit en ecosysteemdiensten.

Maatregelen kunnen uiteindelijk landen in het Natuurlijk Kapitaal Model. Met dit model kan worden bepaald welk effect maatregelen hebben op ecosysteemdiensten. In 2022 is er gewerkt aan het verbeteren van de koolstofmodule in het model.  In 2023 zal dit werk binnen dit project worden voortgezet, in afstemming met het project ‘Herstel van biodiversiteit in samenhang met andere opgaven’.

Publicaties