Nieuws

Nieuwe tool ‘Gewaseigenschappen in relatie tot beleidsdoelen’ staat live

article_published_on_label
24 oktober 2024

Wageningen University & Research heeft in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) een nieuwe tool ontwikkeld die de eigenschappen van (voornamelijk in rotatie geteelde) gewassen bevat. De tool laat ook zien hoe en in welke mate de gewassen effect kunnen hebben op een selectie van beleidsdoelen. De tool bestaat uit een Excel-matrix met sorteer- en filterfuncties en is in eerste instantie bedoeld voor medewerkers van LVVN, maar ook o.a. provincies, adviseurs, docenten en erfbetreders kunnen de tool gebruiken.

In Nederland wordt een zeer groot aantal landbouwgewassen geteeld en komen er regelmatig nieuwe teelten bij. Dossierhouders en ketenadviseurs in het beleid voor de plantaardige teelten worden regelmatig gevraagd naar de bijdrage die gewassen kunnen leveren aan verschillende beleidsopgaven. Hierbij is het ene moment een bepaald gewas richtinggevend (hoe duurzaam is de teelt van…) en op een ander moment staat een beleidsopgave centraal (welke gewassen dragen maximaal bij aan het realiseren van…). Om snel antwoord te kunnen geven op zulke vragen was er behoefte aan een breed en globaal overzicht van de eigenschappen van verschillende gewassen en de bijdrage die ze kunnen leveren aan een selectie van beleidsthema’s.

Keuzes in de tool

De keuze voor de gewassen en de beleidsdoelen in de tool zijn tot stand gekomen in overleg met het Ministerie van LVVN. Bij de gewaskeuze speelden o.a. het in Nederland geteelde areaal, de actuele (of verwachte) ontwikkelingen, rotatie en de maatschappelijke relevantie een rol. Bij de beleidsdoelen heeft, behalve de wensen van het Ministerie, ook de haalbaarheid en de toetsbaarheid meegespeeld.

Een expertteam van vijf onderzoekers van verschillende teams binnen WUR Open Teelten heeft de benodigde informatie verzameld en de beoordeling van de gewassen uitgevoerd. Bij de beleidsdoelen en overige categorieën is door middel van een score aangegeven in hoeverre een gewas past of bijdraagt aan het betreffende doel. Hierbij is voor sommige criteria een binaire score (ja/nee) gehanteerd en voor andere criteria de vijfpuntsschaal van -2 tot +2. De beoordeling door de onderzoekers is zoveel mogelijk gebaseerd op informatie uit teelthandleidingen, onderzoeksrapporten, artikelen of andere wetenschappelijke informatie. Indien de benodigde data niet of deels voorhanden was, is door de betreffende onderzoekers een inschatting gedaan en is de informatie gemarkeerd als ‘expert judgement’.

Het resultaat is een Matrix waarin 156 gewassen zijn beoordeeld op 10 hoofdcriteria en diverse subcriteria. De Matrix is een interactieve tool. Gebruikers kunnen zelf selecties maken op basis van gewassen, gewaseigenschappen en beleidsdoelen.