Trade-off analysis: tools for impact evaluation in food system research

Dit artikel analyseert welke evaluatiemethoden zijn toegepast in studies waarin wordt gekeken naar de mogelijke afruil (trade-offs) tussen inkomens- en milieueffecten van interventies (overheidsbeleid en/of particuliere investeringen). Op basis van de review en een stappenplan selecteren we analysemethodes waarmee ex-ante evaluaties van trade-offs en synergieën kunnen worden uitgevoerd en geven keuzes aan voor het bepalen welke evaluatiemethode nuttig en praktisch uitvoerbaar kan zijn.

Het analyseren van afwegingen tussen verschillende doelstellingen van het voedselsysteem vereist een systeemanalyse. Een dergelijke systeemanalyse kan zeer complex worden door het grote aantal mogelijke en complexe interacties binnen en tussen verschillende componenten van de voedselsystemen en met de aanjagers van gedrag in het systeem. Daarom is het vaststellen van grenzen van wat wel en niet tot het systeem behoort en wat de ingreep/interventie beoogd te beïnvloeden cruciaal voor een zinvolle evaluatie van de impact van de interventie. Grenzen beginnen meestal met een reeks 'wie'- en 'wat'-vragen, waarbij interactie van de ‘intervenieerder’ met potentiële belanghebbenden vroeg in de ontwerpfase van de beoogde interventie nuttig is.

Er bestaan ​​verschillende methoden om beslissingen tussen milieuvriendelijke praktijken en armoedebestrijding (d.w.z. betere inkomens) te ondersteunen, maar geen enkele methode houdt rekening met alle typologieën van afwegingen. We stellen een evaluatieproces in vier fasen voor met in elke fase een shortlist van toe te passen methoden. De vier fasen zijn  1) Doelstellingen en impactpaden (‘theory of change’) bepalen; 2) selectie van benodigde data en indicatoren; 3) trade-off en synergie evaluatiemethoden selecteren, en 4) communicatie van resultaten (o.a. d.m.v. grafieken en andere visualisaties). Met twee voorbeelden wordt uitgewerkt hoe tot een geschikte en werkbare evaluatiemethode kan worden besloten.