
Project
Toxicologische karakterisering van nieuwe VV-issues met behulp van proefdier vervangende methoden
Voor de risico inschatting van toxische stoffen die in voedsel kunnen voorkomen en voor de veiligheidsbeoordeling van nieuwe generaties complexe voedingsmiddelen en diervoeders (inclusief genetisch gemodificeerde gewassen), worden veelal voeder/toxiciteitsproeven met dieren gedaan. Naast discussies van ethische aard, is er veel discussie over de geschiktheid en gevoeligheid van deze dierproeven voor het inschatten van mogelijke risico’s voor de mens. In dit project wordt gewerkt aan het implementeren van in vitro testen (gebaseerd op menselijke cellen) en in silico methoden (computermodellen) om het proefdiergebruik terug te dringen en tevens tot een betrouwbaardere risico inschatting te komen.
Dit project adresseert de volgende issues:
- Het ontwikkelen, valideren en toepassen van dierproefalternatieven. Er is veel gaande op het gebied van de risicobeoordeling van chemicaliën en het inzetten van alternatieven voor proefdieren hiervoor. Een belangrijk streven is om de huidige proefdiertesten te vervangen door proefdiervrije methoden. Validatie van dierproefalternatieven is essentieel voor de regulatoire acceptatie. Binnen de EU coördineert EURL ECVAM de validatie van alternatieve testen en wordt hierin bijgestaan door een netwerk van testfaciliteiten, EU-NETVAL, waarvan WFSR onderdeel uitmaakt.
- De veiligheidsbeoordeling van nieuwe generaties complexe voedingsmiddelen en diervoeders, inclusief die afkomstig van genetisch gemodificeerde (GG) gewassen. Nu worden hiervoor voeder/toxiciteitsproeven (verplicht) gebruikt. Er is veel discussie over de noodzaak, geschiktheid en gevoeligheid van deze dierproeven voor de veiligheidsbeoordeling van deze complexe producten. Verschillende internationale organisaties pleiten voor het ontwikkelen van nieuwe (proefdiervrije) methoden om nieuwe voedingsmiddelen en diervoeders te karakteriseren en te beoordelen op toxiciteit.
- Het inschatten van risico’s met betrekking tot blootstelling van mensen aan mengsels van toxische stoffen in voedsel (door het bepalen van zgn. combinatie-effecten, mengseleffecten of cocktaileffecten). Er is dringend behoefte aan specifieke benaderingen voor de risicobeoordeling van mengsels waarbij ook alternatieve methoden (in silico, in vitro) een rol kunnen spelen.
Doelstelling
De doelstelling van dit project is ook drieledig:
- Het op de juiste waarde inschatten en valideren van alternatieve methoden in het kader van het verfijnen, verminderen en bij voorkeur vervangen van bestaande voeder- en toxiciteitsexperimenten met dieren (met name ten behoeve van onderzoek naar voedselveiligheid).
- Karakteriseren van voedsel-gerelateerde stoffen en complexe producten met behulp van in vitro methoden en –omics technieken voor het opsporen van toxische eigenschappen (negatieve gezondheidseffecten).
- Voorspellen van mogelijke combinatie-effecten van mengsels van voedsel gerelateerde contaminanten met behulp van in silico methoden, in vitro systemen en –omics technieken.
Noot: Dit project was tot en met 2020 nummer geregistreerd onder WOT-02-002-003.
Publicaties
-
Development of a Web-Based Toolbox to Support Quantitative In-Vitro-to-In-Vivo Extrapolations (QIVIVE) within Nonanimal Testing Strategies
Chemical Research in Toxicology (2021), Volume: 34, Issue: 2 - ISSN 0893-228X - p. 460-472. -
Potential of ToxCast Data in the Safety Assessment of Food Chemicals
Toxicological sciences : an official journal of the Society of Toxicology (2020), Volume: 174, Issue: 2 - ISSN 1096-6080 - p. 326-340. -
Towards harmonization of test methods for in vitro hepatic clearance studies
Toxicology in Vitro (2020), Volume: 63 - ISSN 0887-2333 -
New approach methodologies (NAMs) for human-relevant biokinetics predictions. Meeting the paradigm shift in toxicology towards an animal-free chemical risk assessment
Altex (2020), Volume: 37, Issue: 4 - ISSN 1868-596X - p. 607-622. -
Pyrrolizidine alkaloids in food and phytomedicine : Occurrence, exposure, toxicity, mechanisms, and risk assessment - A review
Food and Chemical Toxicology (2020), Volume: 136 - ISSN 0278-6915 -
Use of omics analytical methods in the study of genetically modified maize varieties tested in 90 days feeding trials
Food Chemistry (2019), Volume: 292 - ISSN 0308-8146 - p. 359-371. -
Quantitative in vitro-to-in vivo extrapolation (QIVIVE) of estrogenic and anti-androgenic potencies of BPA and BADGE analogues
Archives of Toxicology (2019), Volume: 93, Issue: 7 - ISSN 0340-5761 - p. 1941-1953. -
Determination of genotoxic potencies of pyrrolizidine alkaloids in HepaRG cells using the γH2AX assay
Food and Chemical Toxicology (2019), Volume: 131 - ISSN 0278-6915 -
Omics analyses of potato plant materials using an improved one-class classification tool to identify aberrant compositional profiles in risk assessment procedures
Food Chemistry (2019), Volume: 292 - ISSN 0308-8146 - p. 350-358. -
Next generation physiologically based kinetic (NG-PBK) models in support of regulatory decision making
Computational Toxicology (2019), Volume: 9 - ISSN 2468-1113 - p. 61-72.