Project
Strategische kennis voor de preventie van bacterieziekten in pootaardappelen
Zachtrotbacteriën van de geslachten Dickeya- en Pectobacterium (soft rot Pectobacteriaceae, SRPs) veroorzaken in Nederland grote schade in land- en tuinbouwgewassen (20-30 MEuro/jaar alleen al in de pootaardappelteelt). Er is geen resistentie (immuniteit) tegen SRPs bekend in commerciële rassen en er zijn geen gewasbeschermingsmiddelen voor deze ziekteverwekkers beschikbaar.
In de aardappelteelt wordt veelal gestart met miniknollen afkomstig van in vitro planten die vrij zijn van ziekteverwekkers. Echter, al tijdens de groei van een gewas uit miniknollen treden de eerste (symptoomloze) besmettingen op. Het is onbekend waar deze bacteriën vandaan komen.
In dit project worden bronnen geïdentificeerd die verantwoordelijk zijn voor (initiële) infecties van een gewas gegroeid uit miniknollen tijdens de eerste veldgeneratie. De kennis wordt gebruikt bij het vaststellen van beheersmaatregelen die besmettingen kunnen voorkomen. Het ontwikkelen van praktisch-toepasbare, preventieve maatregelen sluit aan bij een beleid dat gericht is op het ontwikkelen van robuuste, duurzame productiesystemen.
In het onderzoek worden diagnostische methoden op vernieuwende wijze in ecologisch onderzoek ingezet, met name voor forensische studies. Ook wordt innovatief onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van VBNCs (viable but non culturable) - levende maar niet kweekbare vormen - van SRPs in teeltsystemen. VBNCs worden met de huidige op kweek-gebaseerde uitplaatmethoden gemist. Voor het eerst worden via gerichte grootschalige surveys van eerstejaars stammen gegroeid uit pathogeen-vrije miniknollen onderzoek gedaan naar de (initiële) besmettingsbronnen (vanuit grond of lucht). Deze surveys worden ondersteund met gericht experimenteel onderzoek en (big) data onderzoek op keuringsgegevens van routineonderzoeken op aardappelpootgoed door de NAK. In het dataonderzoek wordt informatie over de besmettingsstatus van pootgoedpercelen en partijen gekoppeld aan vrij beschikbare informatie over o.a. weer en bodemomstandigheden om specifieke hypotheses over de ecologie en epidemiologie van SRPs te toetsen.
Veel aardappeltelers worden jaarlijks getroffen door infecties met SRPs. Ondanks jarenlang (inter)nationaal onderzoek is het nog steeds onbekend waardoor een schoon gewas geïnfecteerd raakt. Dit project levert kennis die van groot belang is bij het uitvoeren van gerichte beheersingsmaatregelen.