Project
Klimaatadaptatie in de praktijk (KLIMAP)
De klimaatverandering leidt er toe dat de waterschappen en provincies samen met de andere actoren in het landelijk gebied inzicht willen in de ruimtelijke, maatschappelijke en fysieke gevolgen ervan op regionale schaal, in mogelijke adaptatiemaatregelen in hun land- en watersystemen, en hoe die via gebiedsprocessen kunnen worden gerealiseerd. Daartoe gebruiken wij ontwikkelpaden (IPCC: climate development pathways) als integrerend concept om te komen tot handvatten voor klimaatbestendige inrichting van de Nederlandse zandgebieden met duurzaam economisch gebruik. Vanwege het belang voor regionale overheden bestaat het consortium uit vooral waterschappen, provincies en kennisinstellingen en enkele bedrijven.
Ontwikkelpaden vormen een mechanisme voor flexibele aanpassing aan de voortdurend veranderende omstandigheden door zowel geplande ontwikkelingen als autonome ontwikkelingen zoals klimaatverandering. Van incidenteel uitvoeren van grootschalige projecten bewegen we naar een langlopend dynamisch interactief planproces waarin wanneer nodig bijstellingen worden gerealiseerd om te komen tot een klimaatadaptieve inrichting en bijbehorend aangepast economisch gebruik. De ontwikkelpaden moeten worden gevoed met inzichten in de op dat moment te verwachten veranderingen en de effecten van adaptatiemaatregelen. Hiervoor is een goed begrip van de gebiedspecifieke land- en watersystemen van adaptatiemaatregelen op diverse schalen (tijd, ruimte, governance) vereist.
Ontbrekende kennis wordt daartoe in proeftuinen en living labs verzameld. Kritische (basis)data van het bodem- en watersysteem worden verzameld, analysemethoden en modellen om het complexe systeem integraal op landschapsschaal te kunnen analyseren worden aangepast en doorontwikkeld om toekomstverkenningen (scenariostudies, beleidsverkenningen en planvormingsprocessen) uit te voeren.
De toepasbaarheid en bruikbaarheid van op deze wijze van informatie voorziene ontwikkelpaden in gebieds- en beleidsprocessen worden in de praktijk (proeftuinen en living labs) getest. Uitwisseling van kennis is daarin een continu proces. Naast de methode worden ook draagvlak, haalbaarheid, betaalbaarheid en risicos van ontwikkelpaden geëvalueerd. Een belangrijk onderdeel van het project is hoe de kennis en ervaringen uit de proeftuinen en living labs op te schalen dus buiten de proeftuinen te implementeren. Klimaatadaptatie in de praktijk wordt een dynamisch proces van leren, participeren en implementeren dat zich als een olievlek gaat verspreiden.
De kracht in het voorstel zit hem -naast de inhoud- in de breed betrokken partijen van kennisinstituten, waterschappen, provincies en de landbouwsector.
Publicaties
-
Lumbricus gaat, klimap komt : Wisseling van de wacht
STOWA Ter info (2020) - p. 2-3. -
Waterretentie en doorlatendheidskarakteristieken in met klei verrijkte zandgrond
Wageningen: Wageningen Environmental Research (Rapport / Wageningen Environmental Research 3145) -
Inspirerende verdienmodellen voor een klimaatbestendig gebied Groote Molenbeek-Mariapeel
Wageningen: Wageningen Environmental Research -
KLIMAP - Ontwikkelpaden
-
Klimaatadaptatie in de Praktijk eindsymposium, sessie 1, economische toekomstperspectieven voor de landbouw
-
Klimaatadaptatie in de Praktijk (KL!MAP) voor de zandgronden
-
Groter gemaal of groene toekomst? Ontwikkeling van een klimaatrobuuste IJsselvallei
-
'Ontwikkelpaden': een krachtig hulpmiddel bij klimaatadaptatie
-
Verslag slotbijeenkomst KLIMAP : 21 maart 2024
-
Klimaatadaptatie in de Praktijk Eindsymposium – Ronde 2 Toepasbaarheid van Waterwijzer Landbouw en Waterwijzer Natuur voor gebiedsplannen