Project
Klimaat- en water-robuuste land- en tuinbouw in 2050: van Optimalisatie naar Transformatie
Dit project verkent via de methodiek van Toekomstscenario’s plausibele en wenselijke scenario’s voor een klimaat- en water-robuuste land- en tuinbouw in 2050. De toekomstscenario’s worden samen met stakeholders opgesteld op nationale schaal, en desgewenst regio-specifiek vertaald. Vanuit deze scenario’s wordt terug geredeneerd naar een landelijke en regionale innovatieagenda voor landbouw en beleid.
Dat klimaatverandering een grote impact heeft, ook voor de Nederlandse land- en tuinbouw, staat wel vast. Een ander klimaat zal via bijvoorbeeld verzilting, een zakkend grondwaterpeil, te veel of juist te weinig water voor gewassen, hoge temperaturen, versnelling van inklinking van veengebieden, en nieuwe ziekten en plagen het functioneren van de land- en tuinbouw in Nederland beïnvloeden. De land- en tuinbouw zal zichop deze veranderingen moeten gaan instellen. Een zoektocht naar een toekomstige land- en tuinbouw kan tot fundamenteel andere inzichten -transities- leiden. De aandacht zou daarbij uit moeten gaan naar functie/teelt combinaties die passen in een duurzaam regionaal ruimtegebruik en waterbeheer. In het huidige nationale klimaatbeleid is echter nog weinig aandacht voor de transitie opgave, met name als het gaat om de volgende generatie boeren. Hoe kunnen we de land- en tuinbouw nu al voorbereiden op een tijdshorizont van 2050?
Dit project, " Klimaat- en water-robuuste land- en tuinbouw in 2050", beoogt stapsgewijze inhoud te geven aan deze transitieopgave. Dit gebeurt via de zogenaamde toekomstscenario-benadering, een methodiek om te anticiperen op toekomstige onzekerheden. Deze benadering redeneert vanuit trends (met hoge mate van onzekerheid en grote impact) naar plausibele en wenselijke scenario’s. Deze toekomstscenario’s worden op nationaal niveau opgesteld, en desgewenst regio-specifiek vertaald. In de transitie opgave kunnen grote regionale verschillen optreden. Vanuit de scenario’s wordt via het zogenaamde ‘backcasting’ weer terug geredeneerd naar het hier en nu. De backcasting helpt bij het doordenken van en richting geven aan nationale en regionale innovatieagenda’s voor boeren en beleid. Het voorbereiden en opstellen van de scenario’s als ook de backcasting geschiedt samen met stakeholders. Deze stakeholders komen uit de primaire land- en tuinbouwsectoren en het beleid (rijk en regio) maar ook uit ketenpartijen, maatschappelijke organisaties en uit de groep van ruimtegebruikers en – beheerders.