Project
Kennisontwikkeling over verdamping: van fundamenteel naar toegepast
In de praktijk en in proeven is gebleken dat energiezuinig telen problemen kan geven die waarschijnlijk gerelateerd zijn aan onvoldoende gewasverdamping (‘activiteit’). Immers, verdamping is een energie-gedreven proces, en minder netto energietoevoer verlaagt de verdamping met mogelijk negatieve gevolgen. Vochtbeheersing en gewasverdamping zijn hiermee een grotere uitdaging geworden. Doel van het project is het reduceren van de energie-input, met behoud van groei en gewas/productkwaliteit door sturing en nauwkeurige controle van de verdamping bij toepassing van systemen zoals actieve ventilatie en hoog-isolerende schermsystemen in zowel belichte(LED) als onbelichte teelten.
Kennis en controle over verdamping vraagt onderzoek naar de volgende aspecten:
- Verdamping meetbaar maken.
Voor controle over verdamping moet een tuinder inzicht hebben in de mate van momentane verdamping van het gewas. Dus een betrouwbare, robuuste en werkbare meetmethode voor in de kas is nodig. Er zijn technieken en modellen voor bepaling van verdamping over een langere termijn, en methoden die vooral geschikt zijn voor onderzoek, maar hoe kun je tot een betrouwbare (momentane) toepassing in de dagelijkse praktijk komen? - Bepalen van het minimum.
Hoeveel verdamping is wenselijk? Dat is een complexe vraag met meerdere deelvragen: Is verdamping in de nacht nodig? Moet een gewas de hele dag een minimum hoeveelheid verdampen, of is enige uren verdamping al voldoende? En in hoeverre hangt dat van het teeltstadium af? Is er een ‘time-window’ waarbinnen te weinig verdamping problemen geeft?
- Bij gewassen met een gedetermineerde groei (chrysant, tulp) ligt het voor de hand dat verdamping in een bepaalde periode van de teelt bepalend is voor de kwaliteit.
- Bij een gewas met ongedetermineerde groei (komkommer, tomaat, gerbera) zal verdamping gedurende de hele teelt goed gecontroleerd moet worden. Ook de verdamping van verschillende bladlagen is van belang. Gaat het om verdamping van de toplaag van het gewas, het groeipunt of is de verdamping van bladlagen daaronder belangrijk?
- Relatie verdamping met kasuitrusting en klimaatinstellingen.
Hoe verdamping te sturen in de kas? Wat is de meest energiezuinige en goedkope methode? - Alternatieven in plaats van verhoogde verdamping.
Zijn er alternatieven om verdampings-gerelateerde problemen te compenseren? Mogelijk kan dat met voeding, watergift of EC, in plaats van “standaard” sturen op een hogere verdamping.