Project

Behoud erfgoedrassen en wilde verwanten van gewassen

Hobbyboeren, volkstuinders, andere voedselproducenten en natuur- en landschapsbeheerders spelen een belangrijke rol in de instandhouding van genetische diversiteit van onze oude rassen and wilde planten.
De grote variatie aan van oorsprong Nederlandse diversiteit wordt benut voor de ontwikkeling van (regionale) kwaliteitsproducten, ze zorgen voor variatie in het landschap en dragen bij aan beheer van natuur. Tegelijktijd staan deze oude rassen en wilde verwanten onder druk. CGN stelt zich ten doel om samen met voornoemde stakeholders bij te dragen aan het behoud en gebruik van deze oude rassen en wilde verwanten.  

Dit project bestaat uit twee deelprojecten, namelijk erfgoedrassen en wilde planten.

In Nederland zijn tussen 2008-2015 ca. 6000 oude rassen geïdentificeerd die in Nederland tot WO II zijn geteeld. Deze rassen zijn opgenomen in de Oranje lijst. Van ca. 1300 rassen bleek nog zaad beschikbaar. Uit deze 1300 rassen is een selectie van 400 rassen gemaakt, die zich op enigerlei wijze onderscheiden van de rest, en deze rassen zijn de Erfgoedrassen genoemd. Deze rassen vertegenwoordigen de basis van de huidige Nederlandse land- en tuinbouwgewassen en zijn daarom van belang om te bewaren.

Ook kunnen deze Erfgoedrassen worden benut voor de ontwikkeling van (regionale) kwaliteitsproducten en kunnen ze zorgen voor variatie in het landschap. Het huidige project richt zich op het beschrijven en vermeerderen van deze erfgoedrassen in samenwerking met actieve agro-initiatieven zoals hobbyboeren en tuinders, die zich verenigd hebben in organisaties zoals De Oerakker. Een tweede doel van het project is het ondersteunen van deze agro-initiatieven voor wat betreft het adequaat in stand houden van deze erfgoedrassen, door theoretische en praktische kennis over te dragen aan deze initiatieven. Een derde doel is het onder de aandacht brengen bij een groot publiek van de waarde van deze erfgoedrassen, via een aantrekkelijke website, waar ook zaden kunnen worden verkregen, maar ook via mondelinge presentaties en artikelen in populaire tijdschriften.

In Nederland komen 214 wilde plantensoorten voor die verwant zijn aan belangrijke cultuurgewassen. Deze soorten zijn een potentiële bron van nieuwe eigenschappen waarmee onze cultuurgewassen kunnen worden verbeterd en onze voedselzekerheid kan worden gewaarborgd. Het voortbestaan van deze soorten in hun natuurlijke omgeving is allerminst zeker, terwijl ze niet, of nauwelijks vertegenwoordigd zijn, in genenbanken. CGN zet zich in voor het behoud van, en toegang tot, deze soorten. Het project richt zich op het informeren van natuurbeheerorganisaties over het belang van gewas-gerelateerde soorten voor de voedselzekerheid en het bewust maken van deze organisaties over het voorkomen en in stand houden van gewas-gerelateerde soorten in hun gebieden. Belangrijke component van het project is het bemonsteren van populaties voor het aanleggen van een veiligheids back-up ex situ collectie van zaadmonsters. Hierdoor blijft deze diversiteit beschikbaar voor zowel  natuurbeheer doeleinden als gewasverbetering in de toekomst.

Publicaties