WUR bij COP28: Kennis delen voor oplossingen

Karlsson-Vinkhuyzen’s expertise ligt op het gebied van het ontleden van de politieke dynamiek tussen landen bij onderhandelingen op het hoogste niveau en hoe dit uiteindelijk vormgeeft aan het klimaatbeleid dat deze landen ontwikkelen. Ze onderstreept de belangen in COP28, welke plaatsheeft in Dubai van 30 november tot 12 december.

In 2015 werd in het Akkoord van Parijs vastgelegd dat de opwarming van de aarde idealiter onder de 1,5 graden gehouden moet worden. Het akkoord beschrijft tevens dat de inspanningen die landen op dit gebied doen elke vijf jaar geëvalueerd moeten worden. Aan de hand van dit akkoord hebben landen hun eigen beleid geformuleerd. Het eerste gezamenlijke evaluatieproces, Global Stocktake geheten, is al meer dan een jaar aan de gang, en de technische fase is afgerond. ‘Het komt niet als een verrassing dat we niet op het goede spoor zitten’, zegt Karlsson-Vinkhuyzen. Dus wat volgt er nu? ‘Op de COP28 vindt het laatste, politieke, deel van deze inventarisatie plaats. Landen gaan dan in overleg over een verklaring in reactie op de uitslag van de Stocktake.’

Aansporen en aanmoedigen voor klimaatadaptatie en -mitigatie

Karlsson-Vinkhuyzen benadrukt dat er geen bindende besluiten worden genomen op de COP, noch plannen worden gemaakt, ondanks dat de media dat zo doet lijken. Het is, bijvoorbeeld, aan landen zelf hoe ze de uitslagen van de Stocktake handen en voeten geven. Verklaringen kunnen slechts dienen om landen te motiveren en aan te sporen meer te doen op het gebied van klimaatadaptatie en -mitigatie. Op de COP28 zullen ook onderhandelingen beginnen over een nieuw financieel doel: wat rijke landen kunnen bieden aan arme landen om hen te ondersteunen in klimaatacties. ‘Dit worden uitdagende onderhandelingen’, zegt ze.

Rondom de onderhandelingen tijdens de twee weken durende COP is er een uitgebreid programma met verschillende sessies over een aantal onderwerpen waarbij WUR-wetenschappers hun expertise bijdragen. ‘Kennisinstituten zoals WUR kunnen belangrijke bijdragen leveren aan het identificeren van mogelijke oplossingen. Het zou moeten gaan om evidence-based oplossingen, strategieën en technologie’, legt Karlsson-Vinkhuyzen uit. ‘Hoe kunnen we mitigatie, adaptatie en beleid aanscherpen? Er zijn talloze mogelijkheden om onze regeringen en andere stakeholders te ondersteunen, want in de komende jaren zal de nadruk volledig liggen op een intensievere aanpak.’

Nature-based solutions op de agenda

Tim van Hattum is één van de onderzoekers die om deze reden naar Dubai reist. In samenwerking met het Wereld Natuur Fonds leidt hij een sessie over nature-based solutions. Vanuit het perspectief van klimaat zou hij in de ideale situatie niet naar de COP afreizen, maar het belang van het onderwerp is daarvoor te groot. ‘Nature-based solutions verdienen het hoger op de agenda te staan. Ik ben van plan zoveel mogelijk mensen daarvan te overtuigen’, zegt hij.

Volgens van Hattum centreren klimaatdiscussies vooral rondom een belangrijk, doch beperkt, aspect van de oplossing. ‘Het terugdringen van broeikasgassen door de nadruk te leggen op technische ingrepen is cruciaal. Ik hoop echter dat nature-based solutions en het transformeren van de voedselketen een hogere prioriteit krijgen. Hoewel dit inmiddels wel meer aandacht krijgt blijft het onderbelicht. We moeten elke gelegenheid aangrijpen om het 1,5 graden doel scherp te houden.’

Het volgende niveau: een nature-based plan voor de aarde

Tijdens zijn sessie zal Van Hattum het belang van een natuur-positieve toekomst voor Europa in 2120 opnieuw benadrukken. Deze inspirerende, groene visie voor de toekomst van Europa stond ook centraal bij de Mansholtlezing die hij op 20 september in Brussel hield. ‘We willen aantonen waarom en hoe nature-based oplossingen klimaatactie kan versnellen. De boodschap is dat we dit op een enorme schaal moeten toepassen. Het zou geweldig zijn als we deze boodschap breed kunnen uitdragen tijdens COP28.’