Project
Veiligstellen dierlijke genetische diversiteit in ex situ collecties
De doelstelling van de genenbank is het veiligstellen van de huidige fokpopulaties als genetisch potentieel voor de lange termijn (‘calamiteitenverzekering’) voor zeldzame én gangbare rassen in de vorm van een back-up. Daarnaast kan materiaal uit de genenbank op de korte termijn worden gebruikt ter ondersteuning van de fokkerij van bedreigde rassen en wordt materiaal uit de genenbank gebruikt om de genetische variatie binnen en tussen diersoorten/rassen te karakteriseren.
Behoud van genetische diversiteit van Nederlandse rassen landbouwhuisdieren in genenbankcollecties is van belang als ‘calamiteitenverzekering’ voor de lange termijn, ter ondersteuning van de fokkerij van bedreigde rassen op korte termijn, en voor wetenschappelijk onderzoek. In dit project zorgt CGN voor aanleg, beheer en uitgifte van genenbankcollecties voor de economisch belangrijke diersoorten (rund, varken, schaap, geit, paard, kip), en voor de cultuurhistorisch belangrijke kleine huisdiersoorten eend, gans, konijn, duif en hond. In 2015 zullen de collecties sperma gericht worden uitgebreid met als doel om ‘core collecties’ te realiseren van alle Nederlandse rassen of fokpopulaties. Naast sperma worden de genenbankcollecties bovendien uitgebreid met genetisch materiaal van vrouwelijke dieren (o.a. embryo’s en ovarium weefsel). Ten behoeve van effectiviteit en efficiency van de genenbank worden methoden voor winning, cryoconservering, beheer, en gebruik van genetisch materiaal gevalideerd.
Gerealiseerde producten 2019:
- De genenbankcollecties zijn in 2019 uitgebreid middels snapshots en gerichte aanvullingen met in totaal 9.368 inseminatiedoses sperma van 125 donordieren. Materiaal is veiliggesteld van 3 stieren van 3 runderrassen, 59 hengsten van 2 paardenrassen, 1 bok van 1 geitenras, 29 rammen van 5 schapenrassen en 33 beren van 6 varkenslijnen.
- Er is met diverse partijen in de rundveesector oriënterend gesproken over het winnen van embryo’s. In 2020 zullen er concrete stappen voor het invriezen van een aantal embryo’s of overname van al ingevroren embryo’s gezet worden.
- Voor ondersteuning van de fokkerij en voor wetenschappelijk onderzoek zijn er in 2019 in totaal 105 inseminatiedoses van rund uitgegeven, evenals 38 doses van varken en 162 rietjes van schaap, 110 rietjes van paard, 10 rietjes van kip en 73 rietjes van geit. Ruim 100 inseminatiedoses zijn uitgegeven voor ondersteuning van de fokkerij (rund, varken), de overige rietjes voor wetenschappelijk onderzoek (rund, schaap, paard, kip, geit). De uit het onderzoek voortkomende genotype en sequentie data komt beschikbaar voor CGN.
- Voor diverse diersoorten is er voortgang geboekt in het doorontwikkelen van expertise en verbetering/ontwikkeling van cryoconserveringsprotocollen, medegefinancierd vanuit het H2020 IMAGE project (cryoconservering van sperma van paarden, duiven, hanen; vitrificatie van eicellen paard, embryo’s varken, ovariumweefsel vogelsoorten)
Publicaties
-
First semen collection of Dutch Toggenburg goat in the Dutch gene bank
-
Verwantschap en inteelt bij de Groninger blaarkop
Zeldzaam huisdier (2015), Volume: 40, Issue: 3 - ISSN 0929-905X - p. 18-19. -
Genenbank doet meer dan "bewaren voor ooit"
Boerenvee (2015), Issue: 1 - ISSN 1875-6905 - p. 42-44. -
Zeldzame Nederlandse konijnenrassen in de genenbank
Zeldzaam huisdier (2015), Volume: 40, Issue: 2 - ISSN 0929-905X - p. 20-21. -
Flinke uitbreiding genenbank voor Nederlandse paardenrassen
Zeldzaam huisdier (2016), Volume: 41, Issue: 1 - ISSN 0929-905X - p. 20-21. -
Meer hengsten in genenbank paarden
Boerenvee (2016), Volume: 2016, Issue: 2 - ISSN 1875-6905 - p. 4-4. -
Bevruchtend vermogen van konijnensperma uit de genenbank
Wageningen: CGN (CGN rapport 36) -
Dag van de Genetische Diversiteit
-
Ongedroomde mogelijkheden tijdens de Dag van de Genetische Diversiteit
-
Extra genetische variatie door krielvarianten van kippenrassen
Boerenvee (2016) - ISSN 1875-6905 - p. 4-4.