Project

Bestandsopnamen op zee

Visserij-onafhankelijke gegevens zijn essentieel om een volledig beeld te krijgen van de ontwikkeling van commerciële visbestanden en de toestand waarin zij zich bevinden. Deze worden verzameld tijdens surveys aan boord van zeegaande onderzoeks¬vaartuigen. De diverse surveys die in dit project worden uitgevoerd, dienen ieder een eigen doel. Binnen dit project vinden surveys plaats die zich met behulp van akoestiek op scholende vissoorten richten, surveys op viseieren en -larven, en surveys waarbij met standaard vistuigen op (juveniele) vis in de Noordzee wordt gevist.

De Europese Data Collectie Verordening (Data Collection Framework, DCF) verplicht lidstaten tot het verzamelen van visserij-onafhankelijke biologische data. Alle surveys binnen dit project worden medegefinancierd door de EU. De onderzoeks­vaartuigen voor de Nederlandse bijdrage aan de bemonstering worden door het Ministerie van LNV ter beschikking gesteld.

Secundair dragen sommige surveys bij aan de Kaderrichtlijn Marien. De gegevens van de surveys op zee worden gezamenlijk met gegevens van andere landen opgewerkt ten behoeve van deze Kaderrichtlijn en de resultaten worden via het OSPAR assessment gepubliceerd.

Projectdoelstelling

De primaire doelstelling van dit project het verzamelen van visserij-onafhankelijke data ten behoeve van de toestandsbeoordeling van commerciële vissoorten. De surveys onder dit project richten zich vaak op een beperkt aantal soorten per survey, omdat gericht onderzoek naar die soort (en soms een levensfase van een soort, zoals haringlarven) noodzakelijk is. Door het inzetten van standaardmethodieken is het mogelijk om verschillende jaren met elkaar te vergelijken, trends te onderzoeken en tijdseries op te bouwen. Alhoewel de doelstelling primair gericht is op de commerciële vissoorten, worden waar mogelijk alle soorten uit de vangst geregistreerd.

Binnen dit project wordt sterk samengewerkt met andere Lidstaten. Het efficiënt inzetten van kostbare scheepstijd en streven naar uniformiteit in onderzoeksaanpak en –methodes vereist een goede afstemming. Coördinatie is daarom ook één van de doelstellingen van dit project en vindt over het algemeen plaats in internationale werkgroepen.

Werkwijze

De werkwijze is per survey verschillend in termen van methodiek, timing in het jaar, doelsoorten en gebied. De wijze van bemonstering is per survey, met inachtneming van internationale afspraken, beschreven in het Handboek en protocollen voor bestandsopnamen en routinematige bemonsteringen op het water.

Alle verzamelde biologische gegevens en informatie over de omstandigheden waaronder de gegevens verzameld zijn worden, na een grondige kwaliteitscontrole, opgesla­gen in een centrale database bij WMR en waar mogelijk toegevoegd aan internationale databases.

Projectresultaat

De resultaten van het project bestandsopnamen op zee zijn relatieve indices van de hoeveelheid vis, vislarven of viseieren van een bepaalde soort in een bepaald jaar. De indices van de verschillende jaren kunnen met elkaar worden vergeleken zodat duidelijk wordt of de hoeveelheid vis in zee is afgenomen of toegenomen. Afhankelijk van het type survey bestaan deze schattingen uit aantallen jonge vis of larven, of juist uit de hoeveelheid volwassen vis.

Naast deze bestandsschattingen leveren de surveys essentiële data voor ecosysteembeschrijvingen, ecosysteemindicatoren voor de KRM en beheersmaatregelen zoals het sluiten van gebieden voor de visserij. De gegevens van de bestandschattingen voor commerciële vissoorten –waar de surveys indirect aan bijdragen- worden gebruikt voor de beschrijvende elementen voor commerciële visbestanden. Daarnaast worden de gegevens van boomkorsurvey op de Noordzee (BTS) en de International Bottom Trawl Survey (IBTS) worden gebruikt in de berekening van de Large Fish Indicator. Tijdens de IBTS wordt volgens internationaal protocol afval uit de vangst geregistreerd ten behoeve van het element ‘Marien afval’.

Producten

  • Uitvoeren van de geplande surveys;
  • Bijdragen aan internationale coördinatie van de surveys;
  • Bewerking van de gegevens tot abundantie indices voor de betrokken vissoorten t.b.v. toestandsbe-oordeling ICES werkgroepen;
  • Jaarlijkse survey rapportages, deels in ICES verband;
  • Interne Nederlandstalige reisverslagen van iedere survey: voor bestandsopnamen in internationale wateren daarnaast een Engelstalig verslag –meestal opgenomen in de rapportage van de betreffende coördinerende ICES werkgroep;
  • Verslagen -in de vorm van nota's- gericht aan collega's en beleidsvoerende overheden met een samenvatting van de resultaten en conclusies van de werkgroepen;
  • Project-inhoudelijke bijdragen aan website van Wageningen Marine Research, CVO en KennisOnline en in enkele gevallen weblogs;
  • Bijdragen aan de rapportages over het afgelopen jaar;
  • Bijdragen aan de planning voor het komende jaar;
  • Update van de werkprocedures en protocollen (o.a. jaarlijks bijwerken handboek).

Publicaties

Alle rapporten van alle internationale expertgroepen, waaraan Nederlandse experts hebben meegewerkt, inclusief de werkplannen en jaarverslagen voor de Europese Commissie, zijn toegankelijk op de websites van ICES en STECF. Ten behoeve van het verstrekken van informatie aan het Nederlandse publiek wordt op de website van CVO de toestand van de visbestanden en de internationale adviezen geactualiseerd. Nieuwsberichten van de Wettelijke taken Visserijonderzoek zijn te vinden op de website van Wageningen Marine Research.