Antibioticaresistentie in de veehouderij
Antibiotica wordt ook in de veehouderij gebruikt om bacteriële infecties te genezen. Bacteriën kunnen ongevoelig worden voor antibiotica, daarom is veilig en juist gebruik belangrijk. Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) bestudeert het optreden, de verspreiding en preventie van antimicrobiële resistentie bij bacteriën van dierlijke oorsprong.
Daarbij gebruiken we de allernieuwste technieken, zoals:
- Sequentiëring van alle antibioticaresistentiegenen in een populatie (resistoom)
- Genotypering van resistente bacteriën en plasmid
- Traditionele resistentietests en risicobeoordelingsstudies
We hebben speciale micro-arrays beschikbaar om de aanwezigheid van resistentiegenen in een microbiële populatie te bepalen.
Nationaal Referentie Laboratorium
We hebben een belangrijke rol in monitoring als het Nationaal Referentie Laboratorium voor antibioticaresistentie in dieren. Dit brengt een groot aantal taken met zich mee zoals het beheer van stammencollecties en het houden van ringonderzoeken. Deze laatste onderzoeken hebben als doel om gevoeligheidstesten uitgevoerd op veterinair diagnostische laboratoria verder te standaardiseren.
Gevoeligheidstesten
WBVR adviseert om als standaardmethode de Europese disktest te gebruiken voor de gevoeligheidstesten voor antibiotica op veterinaire laboratoria. Dit is in overleg bepaald met de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) en het Veterinair Microbiologisch Diagnostisch Centrum (VMDC) van Universiteit Utrecht.
Europese disktest
De Europese disktest wordt wereldwijd toegepast in humane diagnostiek en is in grote lijnen identiek aan door het Clinical Laboratory Standards Institute (CLSI) beschreven methode. De test is ontwikkeld door EUCAST (European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing). In de humane microbiologie in Europa worden de EUCAST criteria als de standaard beschouwd.
Methodiek en tabellen voor de criteria
Methode: Europese disktest: 0.5 McFarland onverdund op Mueller-Hinton agar met paper disks
In onderstaande tabellen zijn in januari 2020 enkele wijzigingen doorgevoerd. De veranderingen staan in rood lettertype.
Carbapenemase resistente bacteriën
Verder adviseert WBVR de overheid over Carbapenemase resistente bacteriën in dieren en coördineert de nationale monitoring. Wageningen Bioveterinary Research adviseert sinds 2012 de overheid over Carbapenemase resistente bacteriën in dieren en coördineert de nationale monitoring daarvan in Nederland.
Hoewel deze bacteriën in Nederlandse veehouderij en in gezelschapsdieren (nog) niet voorkomen, is de kans dat deze bacterie geïntroduceerd wordt en zich onder dieren zal verspreiden reëel. De resultaten van de surveillance geven inzicht in het landelijke voorkomen en mogelijke verspreiding van deze resistente micro-organismen.
Microbiotasamenstelling
Antimicrobiële resistentiegenen zijn wijdverspreid in bacteriepopulaties, zoals intestinale of orofaryngeale microbiota. Resistentiegenen kunnen daarom worden uitgewisseld tussen commensalen en pathogenen binnen deze gemeenschappen. WBVR bepaalt de microbiotasamenstelling en het resistoom van verschillende bacteriegemeenschappen. Ook het effect van interventies die de microbiotasamenstelling beïnvloeden (zoals voer en probiotica) op antimicrobiële resistente organismen en het aantal resistentiegenen nemen we mee in onze studies.