Stimuleer internationale contacten voor jonge onderzoekers met het HJS Fonds

Xu Han

Xu Han kon Jena Experiment in Duitsland bezoeken dankzij steun van het HJS Fonds. Hier kon zij meedoen aan en kennis op doen over een lange geschiedenis van biodiversity-ecosystem functioning (BEF) onderzoek.

"Tijdens mijn twee weken durende wetenschappelijke expeditie in Jena, had ik het voorrecht om deel te nemen aan diverse onderzoeks activiteiten die veel bijdroegen aan mijn professionele groei en begrip van verschillende ecologische aspecten."

"In de eerste week wijdde ik vier dagen aan intensief veldwerk, aangevuld met een bezoek van een dag aan het MPI-instituut. In het veld nam ik actief deel aan het verzamelen van insectenmonsters en kreeg ik waardevolle inzichten in het kwantificeren van de dekking van plantengemeenschappen en plantensoorten, terwijl ik mijn vaardigheden in het identificeren van plantensoorten aanscherpte."

"In de tweede week verkende ik het Instituut voor Ecologie en Evolutie, waar ik me richtte op de identificatie van plantensoorten in een laboratoriumomgeving. Bijzonder opmerkelijk was de professionele apparatuur die gebruikt werd voor een precieze en nauwkeurige identificatie van plantensoorten.

"Mijn wetenschappelijke expeditie in Jena was een ervaring van onschatbare waarde, die sterk bijdroeg aan mijn professionele ontwikkeling. Ik ben erg dankbaar voor de kansen die mij werden geboden en blijf de kennis en expertise die ik tijdens deze expeditie heb opgedaan toe te passen in mijn toekomstige inspanningen."

Niccoló Bassetti

Niccoló Bassetti woonde het XVIII IS-MPMI Congres bij dankzij een beurs van het HJS Fonds. Hier kon hij kennis opdoen over de laatste hoogtepunten in het onderzoeksveld van plantimmuniteit en restitentie tegen biotische stress.

"Het bijwonen van het congres was erg nuttig voor ons project. Dr. Philippe Reymond, hoofdonderzoeker van het enige andere laboratorium dat kijkt naar plantdefensie tegen insecteneitjes, presenteerde hun ontdekking van het eerste molecuul van een insecteneitje dat wordt herkend door het systeem waar zij mee werken (Pieris arabidopsis). Dit gaf ons de mogelijkheid om te discussieren over de overeenkomsten en verschillen tussen onze systemen.

Tijdens een van de afsluitingsactiviteiten hebben we de top 10 onderzoeksvragen voor de komende jaren opgesteld, wat ik erg inspirerend vond. Dit laat zowel het dynamische karakter als de zelfkritische blik van de plantimmuniteit gemeenschap zien. Naar mijn mening is dat een van de fundamentele kwaliteiten van wetenschappers om nieuwe vraagstukken aan te pakken die blijven opkomen in de landbouwsector en de maatschappij. Ik ben erg dankbaar dat ik bij dit congres aanwezig kon zijn."

Thomas Abrell

Thomas Abrell kon de Farming System Design (FSD) Congres in Montevideo, Uruguay, bijwonen dankzij de steun van het HJS Fonds. In de vier jaar sinds zijn vorige FSD congres bezoek, heeft hij de FSD gemeenschap erg zien groeien.

"Vanuit een wetenschappelijk perspectief is het interessant om te zien dat de hulpmiddelen beter presteren en de schaal van de onderzoeksvragen veranderen nu er meer stakeholders betrokken raken bij landbouwsystemen.

Ik genoot in het bijzonder van het veldbezoek aan een familiebedrijf in Uruguay. Aangezien ik zelf PhD onderzoek doe naar familiebedrijven in de landbouw in de Amazoneregio, was het interessant om te zien hoe het er bij zo'n zelfde bedrijf aan toe gaat in een totaal andere regio in Latijns Amerika. In Uruguay is het veel meer te vergelijken met landbouw in Europa."

Alexandre Wadoux

Alexandre Wadoux gebruikte zijn stipendium voor een negen weken durend werkbezoek aan de Universiteit van Sydney. Hier kon hij onderzoek uitvoeren onder begeleiding van Prof. Budiman Minasny.

"In deze periode hebben we de methode proximal soil sensing getest als een kostenefficiente methode om de bodemkwaliteit in kaart te brengen. Hiervoor moesten wij een nieuwe methode ontwikkelen die gebruik maakt van verschillende sensoren in de bodem, waarmee we konden inschatten en in kaart konden brengen hoe de bodem is samengesteld. Dit bezoek heeft geleid tot twee gepubliceerde artikelen in SOIL en Geoderma. Daarnaast heeft de directeur van het landbouwinstituut mij een baan aangeboden als Post doc, na de voltooiing van mijn PhD; een aanbod dat ik met plezier aan heb genomen."

Femke Lutz

Femke Lutz kon met de steun van het HJS fonds twee maanden naar Fort Collins, Colorado om samen te werken met twee prominente onderzoekers die werkten aan een soortgelijk onderwerp: het effect van het omspitten van op N₂O (distikstofoxide) emmissies van landbouwgrond.

"Zij werkten met een een ander model (Daycent) dan ik (LPJmL). Daardoor konden we ter plekke de modellen vergelijken in de praktijk en zien hoe beide modellen presteerden.

Het bezoek aan Colorado heeft mij heel veel opgeleverd. Ik heb niet alleen veel vordering gemaakt aan mijn eigen paper, maar er zijn ook veel nieuwe ideeen voor samenwerkingen aan artikelen ontstaan uit de discussies die wij hadden. Ik ben blij dat ik mijn netwerk hier heb kunnen uitbreiden en meer kennis heb kunnen opdoen over N₂O. Ik heb daarnaast ook een kijkje kunnen nemen in een andere onderzoeksgroep. Ik ben erg dankbaar dat het HJS fonds mij deze mogelijkheid heeft gegeven en ik kan aan alle onderzoekers adviseren om naar het buitenland te gaan."

Antonino Cusumano

Antonino Cusumano heeft zijn stipendium gebruikt om het XXV International Congress of Entomology (ICE 2016) bij te wonen. Dit was de grootste conferentie over entolomologie waar ruim 6.500 wetenschappers bijeenkwamen.

"Tijdens de conferentie heb ik sessies gevolgd over plant-insectinteractie, chemische ecologie en biologische plaagbestrijding. Een van de grootste voordelen van deze conferentie was de interdisciplinaire structuur. Ik heb hierdoor met veel wetenschappers uit verschillende onderzoeksvelden kunnen praten en mijn netwerk uit kunnen breiden. Via mijn presentatie “Prospects of egg-killing defensive traits for sustainable crop protection” heb ik kunnen laten zien hoe de WUR bijdraagt aan de ontwikkeling van planten die resistent zijn tegen insectenplagen.

Ik heb daarnaast lezingen van twee Nobelprijswinnaars bijgewoond (Dr. Jules A. Hoffmann, Nobelprijs in Fysiologie of Medicijnen in 2011 en Dr. Peter Agre Nobelprijs in Scheikunde in 2003). Het fascineerde mij om te zien hoe entomologisch onderzoek kan bijdragen om fundamentele vragen op te lossen. Ik ben erg blij dat ik deze conferentie kon bijwonen door de bijdragen van het HJS fonds. Het heeft mij geholpen om mijn carrière als wetenschapper verder to ontwikkelen."

Corien Voorburg

Corien Voorburg gebruikte haar stipendium om het V Symposium on Tomato Diseases bij te wonen in Malaga, Spanje.

"Ongeveer 150 wetenschappers namen deel aan dit congres, wat het voor mij mogelijk maakte om met velen van hen te praten en mijn netwerk uit te breiden. Een aantal wetenschappers werkten daarnaast met vergelijkbare systemen en zie ik mogelijkheden om in de toekomst met hen samen te werken. Tijdens mijn posterpresentatie sprak ik met andere plantvirologen, die mij goede suggesties gaven om in de laatste twee jaar van mijn PhD op te volgen. Ook diegenen die met andere pathogenen werkten dan ik, gaven mij nieuwe inzichten. Juist als je met een ander model werkt, zie je dezelfde dingen anders. Deze discussies hebben ook tot ideeën voor nieuwe experimenten geleid.

Tijdens de conferentie bezochten we ook een commerciele tomatenkas. Hier hadden ze afgelopen jaar veel last van het virus dat ik onderzoek. Aangezien dit virus in Nederland niet voorkomt, was het voor mij erg interessant om diegenen te ontmoeten die last hebben van oogstverlies door het virus. Hierdoor ben ik extra gemotiveerd om een goede oplossing te vinden voor dit virus."

Het Huub en Julienne Spiertz Fonds (HJS fonds) heeft in maart 2012 de eerste twee stipendia toegekend aan de Wageningse promovendi Jantiene Baartman en Gisella Cruz Garcia. Het in 2011 opgerichte fonds ondersteunt AIO’s en postdocs, die verbonden zijn aan Wageningen Universteit, om hun onderzoek te verbreden en uit te dragen middels een buitenlandse studiereis. Inmiddels hebben beide promovendi hun subsidie gebruikt.

Jantiene Baartman heeft een MSc in de bodemkunde en haar PhD onderzoek richtte zich op bodemerosie processen. Zij heeft haar proefschrift op 9 mei 2012 succesvol verdedigd. Momenteel is ze werkzaam als postdoc-onderzoeker en docent bij de Soil Physics and Land Management (SLM) van Wageningen Universiteit. In haar PhD onderzoek combineerde zij bodemkunde, hydrologie en geomorfologie.

Zij heeft de HJS-subsidie gebruikt om tijdens de conferentie van de ‘European Geosciences Union’ (EGU) in Wenen haar onderzoek te presenteren en contacten te leggen met internationale topwetenschappers. Zij hoopt daarmee ideeën op te doen voor verder onderzoek, maar ook om samenwerkingsverbanden aan te gaan in internationale projecten. Gezien de omvang en brede opzet van de conferentie is het een ideale plek voor jonge onderzoekers om in contact te komen met experts in verschillende onderzoeksvelden.

Gisella Cruz Garcia, is docent bij de leerstoelgroep Sociology of Consumers and Households en PhD student bij de Plant Sciences and Social Sciences Departements van Wageningen University. Dankzij de HJS-subsidie heeft zij het congres van de ‘International Society of Ethnobiology’ dat dit jaar in Montpellier, Frankrijk van 20 tot 25 mei plaatst vond, bij kunnen wonen. Tijdens het congres heeft zij de resultaten van haar promotieonderzoek over “Management, distribution and local uses of wild trees in Northeast Thai agro-ecosystems” gepresenteerd en nam zij als Nederlandse afgevaardigde een plek in als bestuurslid van de International Society of International Ethnobiology. Daarnaast had ze de verantwoordelijkheid voor de organisatie en uitreiking van de studentenprijs.

Voorafgaand aan dit congres maakte Gisella deel uit van de organisatie en adviescommissie van de 2 daagse workshop “Brick by Brick: laying the foundations for future biocultural diversity research”. De workshop bestond uit een vol programma met tal van mogelijkheden om nieuwe contacten te leggen en tot eventuele samenwerkingsverbanden te komen.

Op 21 mei 2015 is prof. Huub Spiertz overleden. Het fonds wordt voortgezet door zijn vrouw Julienne.

Prof. Huub Spiertz, emeritus hoogleraar Gewasecologie, besloot op zijn zeventigste verjaardag in 2011 een Fonds op Naam op te richten.

Hij en zijn vrouw Julienne Spiertz willen promovendi (aio’s) en recent gepromoveerden met een tijdelijke aanstelling (post-doc’s) de kans geven om korte tijd in het buitenland meer kennis op te doen in de gewaskunde of agrobiologie. Ze krijgen dan een bijdrage uit het fonds aan een studiereis.

Ontdekkingsreis

Huub Spiertz: ‘Jonge onderzoekers moeten de kans krijgen om te ontdekken wat de wetenschappelijke wereld te bieden heeft. Ze hebben vaak weinig mogelijkheden om nieuwe wetenschappelijke contacten buiten Wageningen op te doen. Zeker in het begin van een promotie is hun blik nu vooral naar binnen gericht, terwijl het juist dan goed is om ideeën ook elders te toetsen, van gedachten te wisselen en feedback te krijgen. Congresbezoek komt meestal pas in de laatste fase van een promotie; zonder een duidelijk doel loopt een jonge onderzoeker het risico te verdrinken in de massa.’

Nieuwe contacten

Nieuwe contacten en feedback zijn belangrijk zijn voor je ontwikkeling als onderzoeker. Daar kwam Huub Spiertz al snel achter bij zijn eigen promotie in de jaren zeventig. ‘Binnen mijn vakgroep ontmoette ik weinig enthousiasme voor mijn onderzoeksidee. Tot ik een vooraanstaande wetenschapper uit Australië ontmoette, dr. Lloyd Evans. Hij was meteen enthousiast. Dat was het zetje dat ik nodig had. Anders was ik misschien nooit met mijn promotieonderzoek begonnen.’

Als hoogleraar begeleidde Spiertz vanaf ook veel promovendi. Zijn emeritaat in 2006 betekende nog geen afscheid van het werk en de leerstoelgroep. Hij schreef artikelen, beoordeelde manuscripten en gaf nog enkele promovendi praktische reflectie. Op deze manier had hij nog wekelijks contact met jonge onderzoekers.

De leerstoelgroep heeft volgens Spiertz een behoorlijk internationaal netwerk waar de aio’s en postdocs van kunnen profiteren. ‘Ik heb bijvoorbeeld veel aan tarwe gewerkt, en dat is echt een internationaal gewas. Overal ter wereld wordt daaraan gewerkt. Je kunt met een buitenlandreis naar universiteiten en instituten waar ze bezig zijn met de nieuwste dingen in het vakgebied. Niet alles gebeurt in Wageningen, elders is ook veel te koop.’

Kansen geven

De ontwikkeling van jonge mensen houdt het echtpaar Spiertz al langer bezig. Zo deed Julienne Spiertz jarenlang vrijwilligerswerk met vluchtelingen en steunen ze de stichting voor vluchtelingenstudenten UAF. Huub Spiertz had ook via de Rotary contact met jonge talenten die een opleidingsweekend van de Rotary volgden. ‘Het was leuk om het effect van zo’n weekend te zien’, zegt Huub Spiertz. ‘Zoiets wilde ik ook voor jonge agrobiologen.’ Toch noemt de oud-hoogleraar bijdragen aan dit fonds geen liefdadigheid. ‘Onze generatie heeft de wind altijd aardig mee gehad. Maar ook nu de tijden onzekerder en de budgetten krapper zijn, moet je jonge mensen kansen geven. Ik vind het dus eerder investeren: je kent het doel en je kent de mensen. Een bijdrage van dit fonds geeft jonge agrobiologen en gewaskundigen extra mogelijkheden en je helpt zo het vakgebied. Voor wie geld aan een goed doel schenkt, of bij een feestje liever geld vraagt voor een goed doel: dat geld kan je dus ook aan dit nichefonds of aan een ander UFW-fonds doneren.’

Wereldvoedselprobleem

Spiertz mag dan met emeritaat zijn, het wereldvoedselprobleem gaat hem nog steeds aan het hart. De gewaskunde kan daar volgens hem veel voor betekenen. ‘Tarwe, rijst en maïs leveren samen zeventig procent van onze energiebehoefte en er zijn nog zoveel mogelijkheden om die drie granen efficiënter en duurzamer te produceren. Er is veel aandacht voor genetica, maar door anders om te gaan met water en nutriënten is zeker zoveel te bereiken.’ Naast de hoeveelheid is ook het moment waarop water en voedingsstoffen beschikbaar zijn belangrijk. ‘Met een goede timing kun je optimaal aansluiten op de groei en ontwikkeling van het gewas.’

Het curatorium van het HJS Fonds bestaat uit:

• Mevr. Vivian Spiertz, vertegenwoordigster van de familie
• Prof. dr. ir. Niels Anten, Hoogleraar/chair Centre for Crop Systems Analysis
• Dr.ir. Katrien Descheemaeker, Hoogleraar/chair Plant Production Systems
• Dr. Claudius van de Vijver, Graduate school PE&RC, secretaris

Op donderdag 21 mei is Professor Huub Spiertz na een kort ziekbed overleden. Huub Spiertz studeerde aan de toenmalige Landbouwhogeschool en werd na zijn afstuderen wetenschappelijk medewerker bij de vakgroep Landbouwplantenteelt en Graslandcultuur. In die periode verrichte hij zijn internationaal vermaarde onderzoek naar de agronomie en fysiologie van tarwe. Hij vervolgde zijn loopbaan als afdelingshoofd bij het toenmalige Centrum voor Agrobiologisch Onderzoek (CABO), om vervolgens directeur te worden van het Proefstation voor de Akkerbouw en de Groenteteelt in de Vollegrond. Daarna werd hij directeur van het CABO en het latere AB-DLO, het DLO instituut voor Agrobiologisch en Bodemvruchtbaarheidsonderzoek. Tenslotte werd hij benoemd tot DLO hoogleraar Gewasecologie. Hij begeleidde met grote inzet, ervaring, kennis en gezag promovendi, onder andere op het gebied van water-sparende teelttechnieken bij rijst. Eind april 2006 ging Huub met pensioen. Ter gelegenheid daarvan werd een internationaal congres georganiseerd met als titel: Scale and complexity in plant systems research: Gene-plant-crop relations. Huub bleef een trouw volger van de ontwikkelingen in de gewasecologie en in het landbouwkundig onderzoek in het algemeen. Totdat zijn ziekte het hem onmogelijk maakte, nam hij actief mee aan de lunchbesprekingen, studentencolloquia, onderwijsactiviteiten en academische plechtigheden. En tot het laatst toe schreef hij overzichtsartikelen en commentaren en beoordeelde hij manuscripten. Hij heeft gedurende de laatste maanden op bijzondere wijze zijn leven herbeleefd en gedeeld. Hij analyseerde zijn eigen loopbaan en zijn bijdrage aan kennisontwikkeling en kennisoverdracht. Wij wensen Julienne, de kinderen en de kleinkinderen heel veel sterkte bij het verwerken van het verlies van man, vader en grootvader. Wij verliezen een warm en bijzonder mens, een markant bestuurder, en een bevlogen wetenschapper die zijn sporen heeft nagelaten in het landbouwkundig onderzoek en onderwijs.

Namens het Centre for Crop Systems Analysis, Paul Struik en Niels Anten Namens de Plant Production Systems Group, Ken Giller en Martin van Ittersum