Vijlnerbos

Het bosreservaat Vijlnerbos ligt boven op het plateau dat bestaat uit vuursteeneluviumgronden waarover veelal een lösspakket is afgezet. Het bos bestaat uit opgaande eiken en beuken met een enkele hakhoutstoof van berk. Op de helling in het noorden komen meer gewone es, gewone esdoorn, tamme kastanje en haagbeuk voor en zijn hakhoutsporen veelvuldig aanwezig. In de struiklaag komen verder hulst, mispel en wilde lijsterbes voor. Witte en ruige veldbies, kranssalomonszegel, adelaarsvaren, valse salie, grote muur, witte klaverzuring, wilde kamperfoelie en blauwe bosbes vormen de kruidlaag.

De heterogene structuur van het extensief beheerde middenbos met veel zware bomen, goed ontwikkelde struiklaag, dood hout en wortelkluiten draagt in hoge mate bij aan de soortenrijkdom. Het dode hout, stamvoeten en wortelkluiten zorgen op hun beurt voor de belangrijkste habitat van veel bijzondere mossen. Binnen de grenzen van het bosreservaat zijn 82 verschillende bosmossen aangetroffen, waaronder nieuwe soorten voor Limburg, maar ook lang verloren gewaande soorten.

Het bos was lange tijd in particuliere handen. De toenmalige eigenaren beheerden het bos zeer extensief, waarbij af en toe bomen werden uitgekapt. Dit in tegenstelling tot de omliggende bosdelen waar de hakhoutcultuur lang in stand gehouden is. Ook na de vordering van het Vijlenerbos door de staat in 1940 is het extensieve bosbeheer in het bosreservaat door het Staatsbosbeheer gecontinueerd. Uitzondering vormen de meest zuidelijk opstanden met esdoorn en fijnspar, die tot 1983 nog werden beheerd.