Nieuws
Droogte, wat gaan we er aan doen?
"Het is heel droog in Nederland en dus gaat er nu veel aandacht naar uit in de media. Dat is mooi. In de zomer van 2018 waren we als hydrologisch onderzoekers ‘blij’ dat dit thema eindelijk de aandacht kreeg die het verdiende", vertelt Mirjam Hack – ten Broeke, teamleiteamleider Bodem, Water en Landgebruik. Dat we vaker te maken zouden krijgen met droge zomers was bij de waterbeheerders en onderzoekers wel bekend, maar als de situatie zich nog niet voordoet is het lastig om er aandacht voor te vragen. Immers: eerst zien en dan geloven.
In 2022 was het dus alweer raak en in 2023 opnieuw. Er is lang geen neerslag van betekenis meer gevallen, maar de situatie is dit jaar toch weer een beetje anders. In 2022 waren de waterstanden in de rivieren alarmerend laag, maar dat is nu juist niet zo. Omdat we dit jaar een nat voorjaar hadden en de grondwateraanvulling behoorlijk op orde was, zijn de grondwaterniveaus ook duidelijk hoger dan in 2022. De aanhoudende droogte gaat daar natuurlijk wel invloed op hebben en de daling is in gang gezet.
Neerslag snel afvoeren moet anders
Nu wordt vaak de vraag gesteld wat we eraan kunnen doen. Tsja, op dit moment niet zoveel. De Landelijke Commissie Waterverdeling (LCW) houdt zich bezig met een zo eerlijk mogelijke verdeling van het schaarse water. Naar grote delen van West- en Noord-Nederland kan veelal water worden aangevoerd vanuit rivieren en het IJsselmeer, maar de zandgebieden in Zuid- en Oost-Nederland zijn afhankelijk van neerslag. En het is dus nog vaak zo dat we die neerslag zo snel mogelijk afvoeren. Dat moet anders.
Oplossingen en maatregelen voor droogte én extreme wateroverlast
Gelukkig zijn nationale en regionale overheden en waterbeheerders, en de verschillende onderzoeksinstellingen in ons land, al geruime tijd bezig om na te denken over oplossingen en maatregelen. Er zijn ook verschillende maatregelen in uitvoering. Denk aan water vasthouden dat in de winterperiode valt, veel minder water afvoeren, verbeteren van infiltratie van water in de bodem zodat ook de grondwatervoorraden worden aangevuld, zuiniger omgaan met water, op zoek gaan naar landbouwgewassen die beter tegen droogte kunnen en ga zo maar door. Er zijn verschillende projecten gaande waarbij steeds vaker belanghebbenden samen aan klimaatadaptatie werken. Alleen door samenwerking komen echte veranderingen tot stand.
Dan gaat het overigens niet alleen over droogte, maar ook over wat te doen bij extreme wateroverlast. Want ook dat hoort bij klimaatverandering. In West-Nederland betekent droogte vooral ook verzilting en bodemdaling. En we krijgen ook te maken met meer hitte. We moeten gezamenlijk op zoek naar integrale, samenhangende en regio-specifieke oplossingen voor de inrichting van ons land en voor een toekomstbestendig bodem- en waterbeheer. In alle situaties weten we echter zeker dat water bergen in de winter een goed idee is, dus laten we daar zo snel mogelijk mee beginnen als de droogte voorbij is.