Laag Nederland 2050 : Robuuste Perspectieven Waterland-Oost

Samenvatting

De hedendaagse watersystemen in klei- en veengebieden in de kustzones en langs de grote rivieren, ofwel Laag Nederland (Verstand et al, 2023), staan onder druk. In de laaggelegen landelijke gebieden van Laag Nederland zijn, mede vanwege klimaatverandering, aanzienlijke investeringen in het watersysteem nodig om de situatie leefbaar te houden. Laag Nederland is een grote bron van CO2-emissies door het oxideren van veen als gevolg van kunstmatig lage grondwaterstanden en er vindt voortschrijdende bodemdaling plaats. Het is wenselijk om toe te werken naar een klimaaten waterrobuust Laag Nederland in de toekomst. Maar wat is dat: klimaaten waterrobuust? Robuust zien we als een combinatie van een weerbaar
en veerkrachtig water- en bodemsysteem. Weerbaar tegen extreme omstandigheden die (vaker) verwacht worden. Veerkrachtig in de zin van meebewegen met ontwikkelingen. Tegelijkertijd is focus op de lange termijn ook belangrijk om te voorkomen dat we nu keuzes maken die ons vastzetten en in een ‘lock-in’ terecht komen. We willen flexibiliteit houden (Verstand et al, 2023).
In het project Klimaat- en waterrobuust Laag Nederland in 2050 en daarna (LN2050) wordt aan deze uitgangspunten invulling gegeven en wordt inspiratie geboden voor toekomstperspectieven. Het onderzoek richt zich op laaggelegen rurale gebieden, waaronder het gebied Waterland-Oost ten noorden van Amsterdam. Oplossingsrichtingen kunnen ingrijpend zijn voor bijvoorbeeld het huidige landgebruik, maar het project zoomt ook in op wat er nog wel kan in de toekomst (Verstand et al, 2023).
Deze brochure laat zien hoe we dit proces hebben doorlopen in het gebied Waterland-Oost en welke inspiratie voor toekomstige keuzes dat oplevert. In Laag Nederland 2050 worden geen keuzes gemaakt voor de toekomst van Waterland-Oost en evenmin wordt aangestuurd op ‘aanbevelingen’ voor de toekomst. Het onderzoek levert plannenmakers en beslissers in Waterland-Oost handvatten om het gesprek te voeren over keuzes die gemaakt moeten gaan worden en hoe zich die verhouden tot elkaar, de omgeving en de onzekere toekomst. De andere laaggelegen rurale gebieden waar LN2050 zich richt, zijn Veenweidegebied Friesland en Schouwen-Duiveland.