Publicaties

Seizoensveranderingen in vis in de Waddenzee : Pilotproject maandelijkse monitoring – update 2021

Vrooman, Jip; Tulp, Ingrid

Samenvatting

In 2019 t/m 2021 is een pilotproject uitgevoerd, aanvullend op de Demersal Fish Survey (DFS), waarbij drie jaar geëxperimenteerd is met jaarronde monitoring van vis in de Waddenzee. In 2019, 2020 en 2021 is maandelijks gevist met een controlevaartuig van LNV in het kombergingsgebied rondom Schiermonnikoog. De bedoeling van de aanvulling op de DFS was om een beter inzicht te krijgen in het jaarronde gebruik van de Waddenzee door jonge vis, en daarmee in de mogelijke factoren die van invloed zijn op de levenscyclus van jonge vis. Uit de pilot bleek dat deze aanpak goed werkte, en in 2022is financiering toegekend om deze monitoring voor onbepaalde tijd voort te zetten onder de WOT(wettelijke onderzoekstaken) Visserij. Verzamelde gegevens over seizoenspatronen in soortsamenstelling, dichtheid, lengteverdeling en groei kunnen gebruikt worden om inzicht te krijgen in het gebruik van het gebied (bijvoorbeeld als kinderkamer) in verschillende seizoenen en door verschillende jaarklassen van verschillende soorten.De resultaten van de eerste drie jaar (2019, 2020 en 2021) laten duidelijke soortspecifieke seizoenspatronen zien. Zo wordt tong in de zomermaanden meer gevangen dan in de wintermaanden, terwijl grondels en schar hogere vangsten in de winter laten zien. De lengtefrequentieverdelingen laten voor een aantal soorten, zoals bijvoorbeeld schol, de opkomst van de nieuwe jaarklasse in april/mei goed zien, hetzelfde geldt voor de vijfdradige meun in juni. Uit dergelijke patronen blijkt dat het gebied voor verschillende soorten op een ander moment in de tijd belangrijk is voor de nieuwe jaarklasse. Ook de groei van verschillende soorten is goed te volgen. Praktisch is de survey goed uitvoerbaar en zeer kosteneffectief. Het schip vaart sowieso dagelijks in de regio, en er zitten voor WMR geen extra kosten verbonden aan de huur van het schip of bemanning. De samenwerking met de bemanning verloopt soepel. Omdat het onderzoek slechts drie jaar en een beperkt aantal datapunten beslaat, is in deze rapportage volstaan met een beschrijving van de basale resultaten. Nu besloten is de monitoring voor onbepaalde tijd voort te zetten kan een meerjarige database worden opgebouwd, waar op ten duur trendanalysen op uitgevoerd kunnen worden. Zo kunnen we conclusies trekken over veranderingen in seizoenspatronen die relevant kunnen zijn voor zowel commerciële als niet-commerciële vissoorten. Ook biedt de dataset biedt een goede basis voor het vergelijken van seizoenspatronen met andere perioden.