Project
Zin in Zorglandbouw
Zorglandbouw vormt een bijzondere sector zowel binnen de landbouw als binnen de zorg. Zorgboeren werken met mensen, dieren en het landschap. De Wetenschapswinkel van Wageningen University & Research (WUR) is gevraagd om het gesprek in gang te zetten tussen boeren in deze bijzonder sector over wat hen ten diepste drijft.
In dit project onderzoekt de Wetenschapswinkel de waarden en diepere drijfveren van zorgboeren en hoe die tot uiting komen in hun manier van werken, inclusief de omgang met zorgcliënten en de vormgeving van het boerenbedrijf. Daartoe zijn tien zorgboerderijen van dichtbij bestudeerd. Studenten hebben gesproken met zorgboeren, personeel en cliënten en hebben tijd doorgebracht op de boerderij. Deze gesprekken en observaties waren een rijke bron van informatie over wat zorgboeren echt belangrijk vinden en hoe deze drijfveren en waarden tot uiting komen in de manier waarop de boer omgaat met zijn of haar bedrijf en de zorgcliënten. Maar gaven ook inzicht in hoeverre zorgcliënten en personeelsleden de genoemde drijfveren en waarden herkennen.
Het onderzoek heeft twee studentenrapporten opgeleverd (Nona Bouwman 'Zorgboer wat bezielt je' en Naomi Slikboer 'Zin in zorglandbouw'), waarbij het rapport van Naomi voortbouwt op een eerder studentenonderzoek (Sander Hoogendam). Het onderzoek is samengevat in de brochure Zin in Zorglandbouw.
Verschillende categorieën
De gevonden drijfveren en waarden zijn ondergebracht in verschillende categorieën:
- De Ander/ de Omgeving (bijvoorbeeld zorgen, respect, verantwoordelijkheid voor natuur);
- Uitdaging (bijvoorbeeld kwaliteit leveren, zelfontplooiing, ondernemerschap);
- Levensstijl (bijvoorbeeld familie, boerenidentiteit, werken met dieren)
- Essentie (bijvoorbeeld gerichtheid op God, dankbaarheid, deel zijn van een groter geheel).
Soms zijn praktijken op zorgboerderijen heel goed in verband te brengen met de drijfveren en waarden van de boer. Soms ook niet, en soms lijken drijfveren en waarden niet vertaald te worden naar praktijken. Dit kan er ook mee te maken hebben dat sommige boeren het moeilijk vinden om woorden te vinden voor wat hen ten diepste drijft. Meerdere zorgboeren hebben behoefte aan gesprek hierover met collega's.
Op basis van het onderzoek is een gespreksdag georganiseerd om zorgboeren met elkaar in gesprek te brengen, om hen zo te helpen bewuster na te denken over hun waarden en drijfveren. En deze vervolgens in te kunnen zetten in hun bedrijf en de relatie met de omgeving. Deze dag is tevens bedoeld om de opdrachtgevers te helpen om vaker dergelijke gesprekken tussen zorgboeren te organiseren.