Innovatie en rendementsverbetering mosselproductie (INNOPRO)

Achtergrond en doel

Bodemkweek van mosselen is een extensieve vorm van aquacultuur, vergelijkbaar met landbouw onder water, waarbij in Nederland gebruik gemaakt wordt van bodempercelen in de Oosterschelde en Waddenzee. In tegenstelling tot de landbouw is er slechts in beperkte mate zicht op wat met de mosselen op het perceel gebeurt. De kweker ziet het gemiddelde resultaat van zijn perceel en daar wordt veelal op trial-and-error basis mee gestuurd. Verdere complicatie in kennisopbouw over de kweekpraktijk is dat het kweekproces een aantal jaren beslaat, de oogst van de consumptiemosselen is het resultaat van een optelsom van effecten die over een lange periode zijn opgetreden. Daarbij staan de mosselen tijdens de opkweek bloot aan de dynamische omgeving van het perceel.

Het INNOPRO project heeft tot doel (i) met kleinere hoeveelheid (MZI) zaad een gelijk volume aan productie realiseren, (ii) door gerichte handelingen het kweekrendement (volume en kwaliteit) te verhogen, en (iii) de kweker zelf in staat te stellen simulaties uit te voeren en zo rendementsoptimalisatie te simuleren.

Inwinnen en verwerken van basisgegevens

Mosselkweek vindt plaats in de natuur. Er zijn dus heel veel factoren die het resultaat van dit proces beïnvloeden. Het kweekresultaat verschilt daarom ook per perceellocatie. Om deze ruimtelijke verschillen in kaart te brengen worden er mosselen uitgehangen in rekjes en wordt groei en overleving door het groeiseizoen heen gemeten. Daarnaast wordt een methode ontwikkeld waarin de sector via een web en mobiele applicatie het perceelbeheer gemakkelijk inzichtelijk kan maken.

Detectie larvale dynamiek en broedval

De grondstof voor de bodemcultuur is mosselzaad. Dit zijn jonge mosselen die worden gevist van wilde banken en de laatste jaren wordt ook zaad verkregen met behulp van mosselzaadinvanginstallaties (MZI’s). We onderzoeken bij welke concentratie aan larven er nog voldoende broedval plaats vindt. Dit helpt de MZI kweker om te bepalen wanneer het invangsysteem uitgehangen moet worden. Het onderzoek beoogt de mosselsector een innovatief instrument te verschaffen waarmee MZI kwekers kunnen inschatten wanneer ze het beste de MZI systemen uit kunnen hangen.

Experimenten

Hoe kunnen nieuwe wetenschappelijke inzichten bijdragen aan het succes van de kweekpraktijk, als je rekening houd met de handvatten die een kweker heeft om de groei en overleving van mosselen te beïnvloeden? Recent onderzoek op kweekpercelen heeft laten zien dat de zaaidichtheid van de mosselen een belangrijke rol speelt en na het zaaien vraat door bijvoorbeeld krabben en zeesterren. Er is ook weinig bekend over de effectiviteit van de vistuigen die door kwekers worden gebruikt. Daarom worden juist op deze onderwerpen experimenten uitgevoerd en inzichten verwacht die positief bijdragen aan het verbeteren van de effectiviteit van de kweek.

Perceelkwaliteit

Het kweekrendement na zaaien wordt bepaald door de groei maal de overleving van het zaad. Groei en overleving worden in sterke mate beïnvloed door de omgeving buiten, maar ook binnen de perceelgrenzen. Kennis over deze processen zijn noodzakelijk om te begrijpen welke factoren het uiteindelijke rendement bepalen. De kweker zal hier ook op in kunnen spelen door het perceel niet als een black box te beschouwen maar vanuit kennis van onderliggende processen. Daarom worden 1) Meetmethodes ontwikkeld en getest voor het in kaart brengen van de kweekomgeving op een fijne schaal (binnen een perceel); 2) Meetmethodes ontwikkeld en getest om de verspreiding van mosselen, krabben en zeesterren op een perceel in beeld te brengen; 3) Experimenten uitgevoerd waarbij op perceelschaal de variatie in omstandigheden van invloed zijn op groei en overleving van mosselen en 4) Waterstroming en voedseltoevoer gemodelleerd op schaal van een perceel(blok).

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Modellen

In het project wordt een model te ontwikkeld waarmee de groei en kwaliteit van mosselen op de verschillende kweeklocaties gesimuleerd kan worden. Met dit model als basis en door ook andere metingen en waarnemingen uit dit project te integreren wordt een productiemodel gemaakt. Met dit model kunnen scenario’s worden doorgerekend. Deze scenario’s zullen worden afgestemd in overleg met de kwekers. Tevens zal er een eenvoudige gebruiksvriendelijke webinterface worden ontwikkeld die kwekers meer inzicht kan geven in de ontwikkeling van de mosselen op hun percelen. Dit kan de kweker handvaten geven om de kweekrendementen te verbeteren.