Nieuws
Een circulaire aanpak van organisch eilandafval
Eilanden en afval, het is een altijd een lastig vraagstuk. Want zoals veel materialen en voedsel naar het eiland worden gescheept, moet het afval er op een manier weer vanaf. Voor sommige eilanden, zoals Bonaire, komt daarbij dat ze te maken hebben met duizenden tonnen sargassum (een soort zeewier) dat ieder jaar aanspoelt op de stranden. De effecten hiervan waren tot voor kort onduidelijk. Maar dankzij research van onderzoekers van Wageningen University & Research is er nu meer informatie over deze, en andere organische afvalstromen, op het eiland.
De afgelopen twee jaar hebben onderzoekers van Wageningen University & Research verschillende aspecten van organische afvalstromen op Bonaire onderzocht. Projectleider Ana Lopez Contreras vertelt over de (voorlopige) uitkomsten van het project: “Ons onderzoek was heel breed, maar een belangrijk onderdeel was een inventarisatie van afvalstromen op het eiland. Daarin hebben we onder andere gekeken naar organische stromen, zoals gft, mest en sargassum.”
Organisch afval wordt al hergebruikt
Deze inventarisatie leidt tot inzicht in hoe afval circulairder kan worden verwerkt. Verrassend was echter dat veel organische afvalstromen al behoorlijk worden hergebruikt. “Het viel op dat het meeste organische afval al wordt ingezet, met name als voer voor dieren. Boeren halen dit afval op en geven het aan hun vee. Daardoor wordt bijna niks van het organische afval verbrand. Alleen nog tuinafval en kippenmest gaan in rook op.”
Voor die beide restanten hebben de onderzoekers een mogelijke circulaire toepassing gevonden: “We hebben getest of kippenmest kan worden ingezet als grondstof voor de kweek van insecten. Dat blijkt goed te werken,” legt Lopez Contreras uit. En ook voor het tuinafval zien de onderzoekers kansen: “Dit kun je prima inzetten als compost, eventueel samen met die kippenmest.”
Waar en wanneer sargassum aanspoelt
Een van de grootste afvalstromen is sargassum, dat ieder jaar in grote hoeveelheden op verschillende plekken op het eiland aanspoelt. Lopez Contreras: “Sinds 2011 wordt dat steeds meer, maar het is niet duidelijk waar en hoeveel het ieder jaar zou zijn. Daar hebben we nu een inschatting van gemaakt. Ook hebben we gekeken naar welke problemen de sargassum veroorzaakt.”
Dat sargassum problemen veroorzaakt is niet verrassend: het is zo veel en zo dik, dat het ander oceaanleven er wel door aangetast moet worden. Nu is echter ook wetenschappelijk helder dat die negatieve relatie bestaat. “Mijn collega Matthijs van der Geest heeft een duidelijk verband gevonden tussen het aanspoelen van sargassum en mangrovegezondheid. Doordat de sargassum als een soort deken op de wortels van de mangrove ligt, tast het de gezondheid van de mangrovebossen aan.”
Breder dan Bonaire
Dit onderzoek op Bonaire laat zien welke uitdagingen er zijn op het gebied van omgaan met organische afvalstromen op een eiland. Bovendien kan men nu inschatten waar en hoeveel sargassum er gaat aanspoelen. Dit is belangrijk om maatregelen te kunnen nemen.
“We hebben dit onderzoek nu op Bonaire gedaan, maar dat eiland geldt eigenlijk als voorbeeld voor meer gebieden in het Caribisch gebied”, vertelt Lopez Contreras. “Ik hoop dat we nog veel meer met de bewoners van de eilanden kunnen samenwerken. Zodat we meer kennis kunnen delen en het mensen daar lukt om verbeteringen echt door te voeren.” Dat doorvoeren van verbeteringen is ook onderdeel van een volgend onderzoek. “Dan willen we onderzoeken wat er nodig is, op het gebied van wet- en regelgeving bijvoorbeeld, om positieve veranderingen door te voeren. Zodat goede ideeën niet in een la belanden, maar het leven voor mensen en de gezondheid van de natuur echt verbeteren.”