Project

Strokenteelt: de ontwikkeling van een robuust productiesysteem

De alarmerende achteruitgang van de biodiversiteit en toename van extreem weer maken de noodzaak voor weerbare productiesystemen urgent. Het project ‘Strokenteelt’ zet met nieuwe strokenproeven grootschalig in op de beloftes van gewasdiversiteit, voor een robuust plantaardig voedselproductiesysteem.

Robuust productiesysteem als doel

De doelstelling van het project is het toetsen en (verder) ontwikkelen van een robuust plantaardig productiesysteem. Binnen het project wordt het langetermijn-systeemexperiment ‘weerbare productiesystemen’ uitgevoerd, het doel van dit experiment is het kwantificeren van agro-ecosysteemdiensten geleverd door verhoogde gewasdiversiteit op perceelniveau. Binnen de mogelijkheden van huidige teeltsystemen, maken we gebruik van diversiteit in tijd, ruimte en genen en interacties met vlinderbloemigen.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

De aanpak van het experiment

In het langetermijn-systeemexperiment onderzoeken we de effecten van drie dimensies van gewasdiversiteit (tijd, ruimte en genen) op de levering van agro-ecosysteemdiensten. Ook onderzoeken we de interacties tussen de drie dimensies van gewasdiversiteit. Het proefontwerp is gebaseerd op agronomische ervaring uit het verleden, mogelijke opties voor innovatie binnen het huidige teeltsysteem en toekomstige agroecologische perspectieven. De rotatie die getoetst wordt is gebaseerd op dominante gewassen van akkerbouwers in Nederland en lokale praktijk. De rotatie bestaat uit: gras klaver – kool – ui – aardappel – tarwe en peen. In het experiment worden 3 gewaspaartjes onderzocht: kool – tarwe, peen – ui, aardappel – gras klaver.

We onderzoeken de volgende behandelingen:

  1. stroken (3m breed) van monoteelt gewascombinaties als hierboven;
  2. stroken (3m breed) van gewascombinaties als hierboven, waarbij gebruikt word gemaakt van rassen mengsels binnen de stroken en
  3. stroken (3 m breed) van gewascombinaties als hierboven, waarbij diverse vlinderbloemigen aan het gewas in de strook zijn toegevoegd.

Dit wordt getoetst op 3 locaties: Proeftuin Agroecologie en Technologie in Lelystad (WUR), Wageningen (WUR) en Almere (praktijkschaal, 50 ha, biologisch akkerbouwbedrijf ERF bv in Gemeente Zeewolde).

Verschillen in teeltcombinaties en strookbreedtes

De gewassen en gewascombinaties zijn per locatie grotendeels hetzelfde, alhoewel elke locatie door grondsoort en uitgangssituatie verschilt in de uiteindelijke combinatie van gewassen en strookbreedtes. Zo wordt in Almere spinazie geteeld en geen tarwe en ui, en wordt op praktijkschaal geëxperimenteerd met de strookbreedtes 6, 12 en 24 meter.

Op de proeflocatie in Wageningen wordt prei geteeld in plaats van ui en wordt nog verder in de toekomst gekeken: wat zijn de potenties en effecten van ‘pixel’ cropping? (50x50 cm pixels gevuld met random gewassen in totale mix naast elkaar geteeld).

De proeflocatie in Lelystad is door een slimme proefopzet (incomplete block design) verbonden met de experimenten in Wageningen en Almere.

Kernactiviteiten van het project zijn:

  • Ontwerpen weerbare productiesystemen in interdisciplinaire setting (onderzoekende innovatie met stakeholders uit fundamenteel en toegepast onderzoek, agrarisch ondernemers en NGO’s).
  • Testen en verbeteren van de voorgestelde maatregelen (toenemend in relatieve complexiteit en schaal) in systeemproef ‘weerbare productiesystemen’ op diverse locaties in NL.
  • Testen en verbeteren van de voorgestelde maatregelen op praktijkschaal en inpassing in de praktijk op diverse locaties in NL bij agrarisch ondernemers.

De opzet van de systeemproef is in overleg met een brede groep van wetenschappers en boeren opgesteld. De proef heeft voldoende statistische kracht om betrouwbare onderbouwde uitspaken te kunnen doen over de effecten van de verschillende maatregelen.

Beoogde resultaten van het project

  • Vormen van een netwerk strokenteelt (specifiek gericht op agrariërs)
  • Flyer (doel en opzet project en systeemproef)
  • Nieuwsberichten op verschillende websites en in verschillende nieuwsbrieven
  • Artikelen in de vakpers
  • Wetenschappelijke publicaties
  • Bijeenkomst(en) met collega’s (internationaal en nationaal)
  • Excursies op aanvraag
  • Lezingen voor studiegroepen