Proeftuin Agroecologie en Technologie

De Nederlandse landbouw- en voedselsector staat voor een meervoudige, complexe opgave. De druk op land en natuurlijke hulpbronnen neemt toe, biodiversiteit verschraalt, klimaatverandering is voelbaar aanwezig en de marktpositie en inkomens van de Nederlandse boeren staan onder druk. De transitie naar een vorm van landbouw die deze opgaves kan beantwoorden, is gestart.

Slimme technologie op het land

We werken aan een natuurinclusieve, regeneratieve vorm van landbouw, die gestoeld is op ecologische processen en gebruikmaakt van slimme technologie. Zo is er een mechanische schoffel- en wiedrobot ontwikkeld voor de biologische landbouw. Maar je kunt ook denken aan sensing-technieken voor onkruid- en ziekteherkenning, of autonome voertuigen voor plaatsspecifieke behandeling.

De Proeftuin wil een spilfunctie vervullen in kennisontwikkeling én toepassing van agroecologische principes en slimme technologie. Daarnaast kan de Proeftuin een belangrijke rol vervullen in het demonstreren, inspireren en enthousiasmeren van de hele landbouwsector, voor innovatieve oplossingsrichtingen voor een natuurinclusieve landbouw. Om deze vorm van landbouw te realiseren is integraal onderzoek nodig, waarbij alle bouwstenen in onderlinge samenhang worden ontworpen en getest, om te komen tot praktijkrijpe landbouwsystemen voor de voedselproductie van morgen.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

De fysieke ontmoetingslocatie is aan de Elandweg in Lelystad, waar integraal onderzoek plaatsvindt naar een meer toekomstbestendige, veerkrachtige landbouw.

Hier wordt multidisciplinair onderzoek gedaan naar weerbare, veerkrachtige systemen in de akkerbouw- en vollegrondsgroenteteelt, die beter in staat zijn mee te bewegen met veranderingen op de lange termijn (zoals klimaatverandering of afname van biodiversiteit) en korte termijn (zoals hevige regen of droogteperioden).

Voorbeelden kunnen zijn: minimale grondbewerking en organische-stofbeheer, groenbemesters, mengteelten, strokenteelten, agroforestry, slimme landbouwtechnologie, mechanisatie en robotica én systemen die zich richten op minimale afhankelijkheid van gewasbeschermingsmiddelen.

We onderzoeken de agroecologische bouwstenen in biologische en gangbare landbouwsystemen. De grote uitdaging is het optimaal inpassen van ecologische principes in deze landbouwsystemen. Het management hiervan zal complexer worden voor de ondernemer, daarom ontwikkelen we ook managementtools en beslissingsondersteunende hulpmiddelen.

Het onderzoek richt zich op de beantwoording van vele vragen, zoals:

• Wat zijn optimale maatregelen voor duurzaam bodembeheer? Welke voordelen zijn te behalen van minimale grondbewerkingsmethoden (bijvoorbeeld niet kerende grondbewerking)? Wat zijn de verschillen in organische stofaanvoer van verschillende groenbemesters, onderwerktijdstippen van de groenbemesters en extra aanvoer met compost of maaimeststof?
• Kan de afhankelijkheid van chemische gewasbeschermingsmiddelen verminderd worden door een ander bouwplan, het gebruik van alternatieve bestrijdingsmiddelen of door mechanische of cultuurmaatregelen toe te passen?
• In hoeverre leidt lichte mechanisatie tot minder bodemstructuurbederf, een betere bodemkwaliteit en daardoor tot een hogere gewasopbrengst?
• Hoe zijn optimale groeiomstandigheden voor het gewas te creëren? Wat zijn de ideale omgevingsomstandigheden die zorgen voor discontinuïteit van levenscyclus van ziekten, plagen, onkruiden, en continuïteit van nuttige organismen?
• Hoe dragen mengteelten van zogenaamde ‘plant teams’ bij aan bodemvruchtbaarheid, productiviteit van het ‘hoofd’ gewas en de onderdrukking van onkruiden, ziektes en plagen? In hoeverre bieden mengteelten kansen voor het vergroten van zowel ondergrondse als bovengrondse biodiversiteit?
• Wat zijn de mogelijkheden van agroforestry (de combinatie van éénjarige en meerjarige houtige gewassen) en wat levert dit op aan productie, biodiversiteit, bodemvruchtbaarheid, ziektedruk en landschapskwaliteit? Hoe ziet zo’n systeemontwerp eruit?
• Zijn deze maatregelen / teeltsystemen economisch aantrekkelijk voor de agrariërs?

De onderzoekers van de Proeftuin Agroecologie en Technologie nodigen u uit om mee te denken en de dialoog aan te gaan met andere stakeholders op het gebied van ecologische en economische duurzame plantaardige productiesystemen. We ontwikkelen daartoe een discussieplatform, die binnenkort online komt.

De Proeftuin wil de experimenten graag uitbreiden, maar ook de discussie voeren over toekomstbestendige landbouw, waarbij gebruik wordt gemaakt van agroecologische principes en slimme technologie. De oplossingen zijn niet kant en klaar, en kunnen alleen door samenwerking tussen agrariërs, bedrijfslevenpartijen, ketenpartijen, overheden, ngo’s en kennisinstellingen gevonden worden.

De Proeftuin Agroecologie en Technologie is de plek om agroecologisch onderzoek uit te voeren, geïnspireerd te raken over regeneratieve landbouw en met elkaar de dialoog aan te gaan over hoe landbouw van de toekomst eruit kan zien en hoe daar te komen.

De Proeftuin is ook bedoeld als ontmoetingsplek. U kunt op afspraak met de onderzoekers in gesprek komen en ter plaatse uitleg krijgen over het lopende onderzoek.