Meten Diffuus licht: lichtverstrooiing en Hortiscatter
Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat vrijwel elk tuinbouwgewas baat heeft bij diffuus licht. De productie is hoger en de kwaliteit beter. Dit is de reden dat diffuus glas en coatings in de tuinbouw oprukken. Het heeft even geduurd voordat de meettechniek toegesneden was op de nieuwe ontwikkelingen, maar tegenwoordig kan er eenduidig gemeten worden volgens NEN2675:2018 +C1.
IS-SATM
Deze Imaging Sphere for Scatter and Appearance measurement (IS-SATM, Radiant Vision Systems LLC) bestaat uit een halve bol met een CCD camera en meet de bidirectional transmittance of reflection distribution function (BTDF of BRDF), de verdeling van de lichtintensiteit onder alle uitvalshoeken zoals deze door een materiaal wordt veroorzaakt. Uit de BTDF wordt dan de Hortiscatter volgens NEN2675:2018 +C1 berekend. De Hortiscatter geeft aan hoeveel van het invallende licht wordt verstrooid door het materiaal.
De ideale lichtverstrooiing (diffuus licht) heet een Lambertiaanse verdeling. De Hortiscatter geeft aan welk percentage van dit ideaal gehaald wordt.
In de tuinbouw is het gebruikelijk om te spreken van een bepaald percentage diffusiteit. In het verleden was dit vaak gebaseerd op het oude begrip ‘haze’. Leveranciers van glas, schermmaterialen en tijdelijke coatings voor de tuinbouw horen hun materialen echter te specificeren door de Hortiscatter zoals geëist vanuit de norm NEN2675.
Mini-Diff V2®
De Mini-Diff V2® (Light Tec SARL) is commerciële meetapparatuur die is ontworpen om de voorwaartse verstrooiing en terug-reflectie van diffuse materialen te meten. Het apparaat is compact en draagbaar en geschikt om de Hortiscatter volgens de NEN2675 bij bepaalde licht invalshoeken (0°, 20°, 40°, 60) te meten.
Haze-Gard
Voor folies of autoruiten wordt de zogenoemde Haze waarde bepaald, deze is een maat voor de vertroebeling van het licht. Voor andere materialen, zoals diffuus glas, schermdoeken of tijdelijke coatings is de Hortiscatter de correcte waarde.
De Haze-Gard (BYK-Gardner GmbH) is een commercieel beschikbaar meetapparaat met een integrerende bol welke meet hoeveel procent van het loodrecht invallende licht meer dan 2,5° afbuigt door het materiaal. Metingen worden uitgevoerd volgens ASTM D 1003 or ISO 13468. Aangezien verschillende meetapparaten en normen ook verschillende resultaten leveren van de Haze en daarmee geen goede relatie kan worden gelegd met de effecten in een kas, wordt deze niet gebruikt voor glastuinbouwtoepassingen.