Bruinvissen tellen vanuit een vliegtuig

Wageningen Marine Research gebruikt voor de vliegtuigtellingen een klein vliegtuig met uitstekende bolle ramen, zodat de twee waarnemers goed naar beneden en onder het vliegtuig kunnen kijken. Een derde persoon voert de waarnemingen real time in en noteert verdere bijzonderheden, zoals bijvoorbeeld de weersomstandigheden. 

Het vliegtuig vliegt op een vaste hoogte van 600 voet (183 m) en de tellingen (surveys) worden alleen uitgevoerd bij een zeewind lager dan 3 Beaufort. Tellingen van bruinvissen vinden plaats volgens de zogenoemde "Distance sampling lijn transectmethode", waarbij in vooraf bepaalde lijnen (transecten) over zee wordt gevlogen en wordt bepaald wat de afstand van de bruinvis tot die lijn is.

Omstandigheden en Methode

Bij het ontwerp van de surveys en analyse van de data wordt rekening gehouden met variatie in waarnemingen door verschillende weersomstandigheden, waarnemers en vliegtuigen, zodat de resultaten statistisch goed kunnen worden onderbouwd. Om te schatten welk deel van de bruinvissen op een transect door de waarnemers wordt gezien, wordt de ‘racetrack’ methode gebruikt. Bij deze methode cirkelt het vliegtuig terug na een observatie, om te controleren of het dier nogmaals gezien wordt.

Toepassingen vliegtuigtellingen

Tellingen van bruinvissen vanuit de lucht wordt ingezet voor het schatten van de grootte van de bruinvispopulatie in de Nederlandse Noordzee. Ook wordt het gebruikt voor het in kaart brengen van lokale effecten van offshore windparken, bouwwerkzaamheden in havens of andere menselijke activiteiten. 

Het voordeel boven tellingen vanaf schepen is, dat dieren gedurende de telling niet weg kunnen zwemmen voordat ze zijn geteld. Ook zijn de schuwe en onopvallende bruinvissen vanuit de lucht beter te zien dan vanaf een schip. Met een vliegtuig kan in dezelfde tijd bovendien een groter gebied geteld worden dan vanaf een schip.

Kwaliteitsborging

Medewerkers van Wageningen Marine Research zijn getraind in "Distance sampling technieken" en geven zelf ook trainingen. Ze hebben ervaring met modellen die verspreiding van bruinvissen in kaart brengen. Wageningen Marine Research onderhoudt ook de nationale database met waarnemingen van bruinvissen.