International Bottom Trawl Survey (IBTS)
Ieder jaar wordt van eind januari tot begin maart de ‘International Bottom Trawl Survey’ (IBTS) uitgevoerd in de Noordzee, het Skagerrak en het Kattegat. De verzamelde gegevens worden gebruikt voor de schattingen van de jaarklassterkte van enkele rondvissoorten, zoals haring en kabeljauw. De onderzoekers van Wageningen Marine Research bloggen vanaf het onderzoeksschip over hun bevindingen.
In 2023 zal de IBTS plaatsvinden van 23 januari t/m 24 februari.
Vissen volgens een vast grid
Het bemonsterde gebied wordt verdeeld in een grid van zogenaamde ICES-vakken, gebieden van ongeveer 56 x 56 km, en elk gebied wordt volgens een standaard protocol bevist door twee verschillende schepen. Overdag vist men met een standaard bodemtrawl met een nauwe maaswijdte (20 mm) en een netopening van ongeveer 30 meter breed en 5 meter hoog. Elke trek duurt een half uur en zodra de vangst aan boord is, wordt deze volledig gesorteerd. Van alle gevangen vissoorten wordt de lengtesamenstelling bepaald en van de belangrijke commerciële soorten worden eveneens biologische gegevens verzameld zoals gewicht, geslacht, geslachtsrijpheid en leeftijd.
Nieuwe jaarklassen van zes soorten
Een belangrijk aspect van het onderzoek is het vaststellen van de aanwas van éénjarige haring, sprot, kabeljauw, wijting, schelvis en kever. Op basis van een voorlopige index berekend uit de IBTS-vangsten wordt een eerste indruk verkregen van de nieuwe jaarklas van deze zes soorten. De uiteindelijke index wordt als ‘tuner’ gebruikt door verschillende assessment werkgroepen bij de schatting van de totale omvang van het bestand.
Haringlarven
’s Avonds en ’s nachts wordt de waterkolom door alle onderzoeksvaartuigen bemonsterd met een planktonnet (de MIK, zie foto). Hiermee wordt op haringlarven (0-jarigen) gevist om een indicatie te krijgen van de nieuwe jaarklas van haring.
Internationaal onderzoek
De IBTS vormt de basis voor divers onderzoek naar veranderingen in het Noordzee-ecosysteem. Deze internationale bestandsopname vindt sinds 1966 jaarlijks plaats en wordt gecoördineerd door ICES (International Council for Exploration of the Sea).