Project
Plan van aanpak duurzamere geitenhouderij op Bonaire
De natuur op Bonaire heeft een grote aantrekkingskracht op toeristen. De meeste toeristen komen speciaal voor de koraalriffen. De inwoners van Bonaire hechten ook culturele en economische waarde aan het platteland, de kunukugebieden. In de kunukugebieden worden veel geiten gehouden. De geitenhouderij op Bonaire bestaat grotendeels uit grazende geiten in de openbare ruimte vanuit de kunuku’s.
Geiten en geitenhouderij horen traditiegetrouw bij Bonaire, net zoals geitenvlees hoort bij het traditionele Bonaireaanse menu. Maar loslopende geiten vormen ook één van de belangrijkste bedreigingen van de natuur en de leefbaarheid van het platteland én van de mariene biodiversiteit (waaronder de koralen). De overmatige begrazing brengt schade aan de aanplant en de natuurlijke vegetatie. Dit leidt tot bodemerosie en vervolgens afspoeling naar zee.
Het Ministerie van EZ c.q. LNV en het Openbaar Lichaam Bonaire hebben Wageningen University & Research gevraagd om een aanpak van de problematiek rond loslopende geiten uit te werken. In de afgelopen jaren heeft Wageningen UR daartoe het volgende gedaan, in regelmatige interactie met heel verschillende stakeholders op het eiland:
- Een telling van het aantal geiten op Bonaire verricht (2015)
- De geschiedenis van de geiten op het eiland in kaart gebracht en de betekenis van de geiten voor de bewoners van Bonaire nagegaan (2016)
- Vier scenario’s uitgewerkt voor de mogelijke omgang met de geiten op Bonaire (2016):
- Nulscenario (niets doen)
- Restrictief overheidsingrijpen: Bonaire veilig voor geiten en natuur
- Geitenhouderij op basis van professionele ruwvoerproductie
- Transitie naar een duurzame voedselvoorziening op een klimaatbestendig Bonaire
- Op verzoek van het toenmalige Ministerie van EZ en het Openbaar Lichaam Bonaire het derde scenario verder uitgewerkt, waarin de geiten achter de omheining worden gehouden in combinatie met collectieve voederproductie op het eiland (2016)
- Een programma voor rasverbetering beschreven (2017)
- Een Business Case Veevoerproductie Bonaire laten uitwerken (2018)
- Een gedragen Plan van Aanpak geschreven hoe te komen tot geprofessionaliseerde geitenhouderij op basis van ruwvoeder-productie op Bonaire (2018)
- Dit Plan van Aanpak verder uitgewerkt en gefaseerd, waarin elke fase bijdraagt aan leren & optimaliseren enerzijds, en communicatie & draagvlak anderzijds, en in concept opgeleverd (2018)
De hoofdlijn van het Plan van Aanpak is opgenomen in het Bestuursakkoord Bonaire 2018-2022 (hoofdstuk 4.5). De activiteiten in het Plan van Aanpak zijn als projecten opgenomen in het programma landbouwontwikkeling, dat vanaf 2019 zijn beslag gaat krijgen.
Projectschema
