Nieuws

Effect van verschillende vangmethoden op letsel bij vleeskuikens

article_published_on_label
9 juli 2024

Rechtop vangen van vleeskuikens wordt in vrijwel alle type vangprocesscores in vergelijking tot regulier handmatig vangen gemiddeld als meer zorgvuldig gescoord en heeft gemiddeld een langere vulduur, ofwel een lagere capaciteit per arbeidskracht. Machinaal vangen heeft een hogere vangcapaciteit per arbeidskracht. Binnen vangmethode (tussen bedrijven) is er een variatie in de vulduur. Zo hangt een langere vulduur van de container samen met minder vang- en laadletsels. Lagere vangprocesscores op bedrijfsniveau hangen echter niet significant samen met minder vang- en laadletsel.

Het onderzoek naar de verschillende vangmethoden van vleeskuikens is uitgevoerd op 32 verschillende commerciële vleeskuikenbedrijven in Nederland. De focus in de onderzoeksopzet lag op het vaststellen van eventuele verschillen in letsels ontstaan door verschillende vangmethoden (handmatig regulier, handmatig rechtop, patio, machinaal) op verschillende momenten in de tijd: direct na vangen en plaatsen in de containers, direct na het afladen van de container van het transportvoertuig op de slachterij en aan de slachtlijn voor de plukker. Daarnaast is het type kuiken (regulier of concept kuiken) gebalanceerd in de onderzoeksopzet. Naast het beoordelen van de letsels, scoorden de onderzoekers ook de mate van zorgvuldigheid van de uitvoering van het vangproces en de arbeidscapaciteit.

Overal in de keten kan letsel ontstaan

De resultaten van dit onderzoek laten zien dat in elke schakel van de keten letsel en/of schade kan ontstaan, en dat er een toename van letsel (bloedingen en vleugelbreuken/dislocaties) is in de tijd (op de 3 observatiemomenten in dit onderzoek). Dit betekent dat het moment van scoren van belang is om vast te stellen wanneer letsels zijn ontstaan.

Daarbij bestaat de kanttekening dat we niet kunnen uitsluiten dat bloedingen die bij het vangen zijn ontstaan beter zichtbaar worden in de tijd, waardoor zorgvuldig moet worden omgegaan met aan welke locatie bloedingen worden toegeschreven. Elk van de vangmethoden kan daarbij leiden tot een grote variatie in de hoeveelheid letsels op verschillende observatiemomenten. Wel geven de vangmethoden gemiddeld genomen verschillende risico’s op het ontstaan van vang- en laadletsels. In relatie tot handmatig regulier vangen, patio laden en machinaal vangen leidt rechtop vangen tot significant minder vang- en laadletsels. Machinaal vangen leidt tot meer bloedingen dan regulier handmatig vangen maar niet tot meer vleugelbreuken en/of dislocaties. Dieren die zijn geladen vanuit een patiosysteem vertonen meer bloedingen en vleugelbreuken en/of dislocaties na laden dan regulier gevangen kuikens in een regulier systeem.

Waargenomen letsels

Het percentage waargenomen letsels is bij aankomst op de slachterij hoger dan direct na vangen/laden en in de toename worden interacties gevonden met vangmethode. Voor alle slachterijen geldt dat er een toename zichtbaar is in vleugelletsels/schade aan de slachtlijn voor de plukker ten opzichte van bij aankomst op de slachterij en de toename varieert tussen slachterijen. Het is mogelijk gebleken om afhangende vleugels aan de slachtlijn automatisch te scoren met behulp van beeldverwerking.

Koppelgegevens als type kuiken, eindgewicht, groei per dag, kwaliteit van de koppel, afkeuringspercentage, cumulatieve dagelijkse mortaliteit, aantal vaccinaties en percentage dode kuikens bij aankomst op de slachterij, lichtsterkte bij vangen en seizoen vertonen in dit onderzoek geen duidelijke relaties met letsels of konden niet worden getoetst. Wel werd een positieve samenhang gevonden van de buitentemperatuur bij het vangen met grote bloedingen.

Al met al geven de resultaten van dit onderzoek inzicht in het ontstaan van vang- en ketenletsel en aanknopingspunten voor oplossingsrichtingen en vervolgonderzoek.

Achtergrondinformatie

Vleeskuikens worden als ze slachtrijp zijn in containers geladen en naar de slachterij vervoerd. Het vangen en plaatsen in containers kan gepaard gaan met het ontstaan van letsels, zoals bloedingen, botbreuken of dislocaties en is in dat geval een belangrijke aantasting van het welzijn van de dieren. De mate van letsel is afhankelijk van een veelheid aan factoren, zoals vangmethode, type kuiken, vangploeg, moment van vangen, etc. In 2021 is de vleeskuikensector gestart met de uitvoering van het onderzoek “Oorzaken en oplossingen vang- en ketenletsel”. Doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in oorzaken van vang- en ketenletsel en om tools te ontwikkelen voor het verminderen ervan. Door letsel op meerdere locaties in het vang- en slachtproces te registreren en te vergelijken wordt binnen dit onderzoek inzicht verkregen in het ontstaan van vang- en ketenletsel.