Melk en melkproducten
Melk en melkproducten zijn één van de weinige matrices waarvoor een ‘horizontale' NRL bestaat, een NRL dat gericht is op de matrix, en niet op een bepaalde specifieke bedreiging voor de voedselveiligheid. Er zijn vele bedreigingen die een rol kunnen spelen in melk. Die worden dan ook goed in de gaten gehouden in de EU. Het Nationaal Referentie Laboratorium borgt de kwaliteit van de officiële analyses in in melkproducten in Nederland.
Wageningen Food Safety Research is Nationaal Referentie Laboratorium voor melk en melkproducten en borgt ook via NRL Diergeneesmiddelen (antibiotica en antihelmintica), Pesticiden, Dioxines en PCB's, Zware metalen en Mycotoxinen. Daarnaast zijn er 3 gebieden die onder de NRL Melk en Melkproducten vallen:
- Totaal aeroob kiemgetal. Dit getal staat voor de microbiologische kwaliteit van de melk. Hoewel verreweg de meeste bacteriën in rauwe melk geen probleem vormen voor de gezondheid van consumenten, is een te hoog kiemgetal wel een signaal dat de hygiëneregels niet helemaal goed zijn nageleefd voor die partij melk.
- Somatisch celgetal. Dit getal staat voor het aantal zoogdiercellen in melk, die kunnen in de melk komen wanneer koeien last hebben van uierontsteking (mastitis). Een te hoog somatisch celgetal is niet goed voor de kwaliteit van de melk, maar is ook een indicatie dat het dierenwelzijn niet optimaal is.
- Fosfatase. Alkalische fosfatase is een enzym dat van nature voorkomt in melk. In het algemeen is het zo dat verhitten van producten leidt tot denatureren van enzymen; verlies van activiteit. Het bijzondere van fosfatase is dat een warmtebehandeling die overeenkomt met de eisen voor pasteurisatie zorgt dat dit enzym (vrijwel) volledig geïnactiveerd wordt. Op deze manier kan aan melk worden gemeten of een producent zijn pasteurisatie op een juiste manier heeft uitgevoerd. Daarnaast is bijvoorbeeld ook te zien of boerenkaas inderdaad met niet-gepasteuriseerde melk is gemaakt, zoals vereist voor zulke kaas.
In Verordening (EG) Nr. 853/2004 - Bijlage III, Sectie IX zijn voor deze drie gebieden maximale niveaus vastgesteld.
Dezelfde getallen
Daarnaast zijn er referentiemethoden vastgelegd die afspreken hoe dit getal moet worden bepaald, handig om in de hele EU dezelfde getallen te kunnen vinden, en daarnaast zijn deze referentiemethoden zo robuust dat er normoverschreidingen ook altijd worden gevonden als de betreffende partij wordt geanalyseerd met de referentiemethode. De NRL bewaakt de kwaliteit van de officiële analyses in Nederland, en houdt ook de referentiemethoden actueel. Het NRL melk en melkproducten doet dat samen met andere Europese NRL's.