Nieuws
Trainingen en influencer stimuleren veiliger street food in West-Afrika
Wageningen University & Research (WUR) participeerde in een project in Burkina Faso om de veiligheid van straatvoedsel te verbeteren. Verkopers van gegrilde kip kregen een interactieve training om daarmee voedselveiligheid in hun outlets te verbeteren en consumenten werden door een influencer gestimuleerd om deze veiligere kip te kopen. Dat leidde tot een gedragsverandering, constateert de Wageningse postdoc Donya Madjdian.
De bereiding van de gegrilde kip op de markt van Ouagadougou, de hoofdstad van Burkina Faso, kan gemakkelijk leiden tot een voedselvergiftiging. De kipkarkassen worden vaak gewassen in onhygiënische omstandigheden, zodat microben zich makkelijk kunnen verspreiden. Ook lopen de grilltijden uiteen, is vaak sprake van kruisbesmetting en dragen de verkopers bijvoorbeeld geen handschoenen tijdens de bereiding van kip. Het project selecteerde 160 marktverkopers van gegrilde kip en gaf 90 daarvan een training om de hygiëne en voedselveiligheid te vergroten – de anderen dienden als controlegroep in het experiment.
Kennisverhoging leidt tot gedragsverandering
Madjdian, postdoc bij de leerstoelgroep Consumptie en Gezonde Leefstijl, onderzocht of kennisverhoging leidde tot gedragsverandering bij de streetfood verkopers. Ze ging via enquêtes, observaties en diepte-interviews na of de training ‘Hoe bereid ik een veilige kip?’ effect had. Bijvoorbeeld: wasten de verkopers de kippen goed na de slacht, pasten ze de sanitaire regels toe bij de slacht en de bereiding, en droegen ze handschoenen? Ja, was de conclusie, de training leidde tot meer kennis, bewustzijn, motivatie en zelfvertrouwen. De verkopers rapporteerden veiliger gedrag, maar ook observaties bij de outlets lieten zien dat verkopers daadwerkelijk de sanitaire regels volgden. Een deel van de verkopers gaf aan dat ze er zelfs meer klanten en inkomsten aan had over gehouden.
Maar de interviews brachten ook een dilemma aan het licht. Sommige hygiënische handelingen kosten meer tijd en maken de bereiding iets duurder en omslachtiger, terwijl het straatvoedsel snel klaar moet zijn, want dat verlangen de klanten. En de klant is koning.
Beter geïnformeerd over voedselveiligheid
Tegelijkertijd met de training werd op basis van consumentenonderzoek een communicatieplan gemaakt door Wageningen Social & Economic Research en ILRI dat consumenten in Ougadougou bewust wilde maken van de bereidingsvoorwaarden voor voedselveilige kip. Op basis daarvan ontwikkelde een lokaal marketingbureau een campagne via websites, tv, radiospots en billboards en begeleidde een lokale influencer bij het maken van een serie humoristische online mini-clips over de veiligheid van gegrilde kip. De wetenschappelijke evaluatie van deze campagne liet zien dat consumenten die deze clips zagen, zich beter geïnformeerd voelden over voedselveiligheid.
De onderzoekomstandigheden in Burkina Faso waren een uitdaging. Er vonden twee staatsgrepen plaats tijdens het project, covid vertraagde het project en Madjdian moest het onderzoek op afstand doen met hulp van teams ter plekke. ‘De interviews wijzen op gedragsverandering op korte termijn. Ik zou graag over enkele jaren eens naar Burkina Faso gaan om de effecten van dit soort interventies op langere termijn te onderzoeken.’