Nieuws
Resultaten uit de proef met strokenteelt in de Veenkolonien zijn bekend
In de Veenkolonien doet WUR, samen met een aantal partners, onderzoek naar oplossingen voor ziekte- en plaagdruk, onkruidbeheersing en bodemgezondheidsverbetering. Het wegvallen van een aantal gewasbeschermingsmiddelen en de gevolgen van een krap Veenkoloniaal bouwplan, maken het steeds moeilijker om het gewas en de bodem gezond te houden en tegelijkertijd een goede opbrengst te realiseren. Deze proef draagt bij aan de zoektocht naar duurzame oplossingen en na een jaar zijn de eerste resultaten bekend.
Van 2020 tot en met 2022 lag er in Valthermond een biologische strokenteelt demonstratieperceel met 8 gewassen, 3 herhalingen en 3 biologische monoculturen. In 2023 is de opzet veranderd in 4 behandelingen:
- Biologisch met 6 gewassen in stroken van 6 meter
- Gangbaar in 6 meter met het Veenkoloniale bouwplan
- Gangbaar+* in stroken van 6 en 4 meter breed met het Veenkoloniale bouwplan
- Gangbaar+ in stroken van 12 meter
*Gangbaar+ is gangbaar op het scherpst van de snede, waarin er wordt gewerkt met apps, schadedrempels, biostimulanten en zonder middelen van de Candidates for Substitution lijst.
Gewassen en behandelingen 2023:
| Bio | GB+ | GB+ 12m | GB |
|---|---|---|---|
| Aardappel | Aardappel | Aardappel | Aardappel |
| Gras-klaver | Gerst-erwt | Gerst-erwt | Gerst |
| Veldboon | Aardappel | Aardappel | Aardappel |
| Gerst-erwt | Suikerbiet | Suikerbiet | Suikerbiet |
| Boekweit | |||
| Pompoen |
Resultaten van de proef
Tijdens de overgang van de biologische strokenteelt (2020 – 2022) naar de nieuwe opzet, zoals bovenstaand uitgelegd, ontstonden enkele stroken met dezelfde voorvrucht. Uiteindelijk zijn dit de resultaten van de proef:
- Bij de aardappelopbrengst was er minimaal verschil tussen gangbaar en gangbaar+
- Suikerbieten vertoonden weinig verschil in ziekte en plaagdruk, ondanks dat er een aantal middelen (zoals Spyrale) niet gespoten konden worden in het gangbaar+ systeem
- De mengteelt gerst-erwt stuitte op uitdagingen in onkruidbeheersing door beperkte beschikbaarheid van geschikte middelen en werd beïnvloed door weersomstandigheden
- De pompoenteelt had een goede opbrengst en was succesvol door het ontbreken van ziekte, plagen en onkruid
- De veldboon raakte in 2023 veronkruid, wat een negatief effect had op de opbrengst
- Boekweit leek in september een mooi, vol gewas, maar kreeg na de oogst geen kans om te drogen vanwege aanhoudende, natte omstandigheden.
De proef is in 2023 niet beregend, in eerdere jaren is de strokenteelt beregend met een beregeningsboom die secties kan afsluiten.
Workshops & factsheets
Ondanks de maatschappelijke vraag naar mengteelt, eiwit, en eiwittransitie, stuitte de onderzoekers in de praktijk op uitdagingen en beperkte afzetmogelijkheden. Bij mengteelt van graan met een eiwitgewas is onkruidbeheersing lastig, omdat er weinig tot geen middelen zijn waar beide gewassen bestand tegen zijn. Daarnaast ondervond de mengteelt dit jaar problemen met scherp drogend weer en lichte beschadigingen tijdens het eggen.
Afzet en verdienmodel voor gewasdiversiteit en andere gewassen dan het gangbare Veenkoloniale bouwplan, worden vaak gezien als knelpunt. De onderzoekers willen dit vraagstuk graag bespreken tijdens een workshop, met diverse belanghebbenden, waaronder lokale overheden, marktpartijen en telers. Informatie over deze workshop volgt later dit jaar. Aan het eind van 2024 zullen de resultaten van dit tweejarige onderzoek worden gepresenteerd via factsheets.