Nieuws

Langetermijnverwachting melkprijs 43 euro, ook hogere kosten

article_published_on_label
9 mei 2023

Het panel ‘Langetermijnprognoses melkveehouderij’ schat de gemiddelde melkprijs tot en met 2033 in op 43,- euro per 100 kg melk. Dit is een inschatting van de melkprijs voor de komende 8 tot 10 jaar. Deze is gebaseerd op de prognoses in de EU Agricultural Outlook en op de verwachtingen over de ontwikkeling van de melkprijs in Nederland. Deze stijging leidt niet automatisch tot meer marge, maar zijn nodig om de hogere kosten te dragen. Dat stelt het panel van financieel deskundigen uit de zuivelsector.

Norm voor melkprijs met 4,50 euro verhoogd, maar geen verbetering marge

Het deskundigenpanel ‘Langetermijnprognoses melkveehouderij’ heeft nieuwe uitgangspunten en normen vastgesteld voor de langetermijnbegrotingen. De gemiddelde melkprijs tot en met 2033 wordt door het panel ingeschat op € 43,00 per 100 kg melk, inclusief alle contante nabetalingen en toeslagen die tot uiting komen in de kasstroom (exclusief bijschrijvingen, ledenrekening en exclusief 9% btw). Dit is € 4,50 stijging ten opzichte van de verwachte melkprijs die vorig jaar tot stand kwam. Hierbij is rekening gehouden met een productiestagnatie (extensivering), toenemende beleidsdruk tot verduurzaming in verschillende EU-lidstaten en structureel hogere kosten.

De prognose voor de melkprijs is gebaseerd op de EU Agricultural Outlook van de EU-commissie met daarbij een inschatting van het deskundigenpanel over de invloed van de daarin beschreven ontwikkelingen op de melkprijs in Nederland. Belangrijk aandachtspunt is dat het panel wel verwacht dat in lijn met de opbrengsten ook de kosten zullen stijgen door o.a. hogere kosten voor met name voer, arbeid en rente. Daarnaast zal het inspelen op klimaat-, biodiversiteits- en grondgebondenheidsdoelen naar verwachting ook kostenverhogend werken.
In de lange-termijn-begrotingen is het daarom noodzakelijk om met al deze stijgende kosten rekening te houden.

Basis voor begrotingen

Deze normen worden gebruikt bij bedrijfsbegrotingen voor de lange termijn door en/of voor veehouders en bij de beoordeling van diverse bedrijfseconomische- en financieringsvraagstukken binnen de overheid. Het deskundigenpanel bestaat uit vertegenwoordigers van banken, Land- en Tuinbouw Organisatie, accountantsbureaus, ZuivelNL, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), DLV Advies en Wageningen University & Research.

Bedrijfsspecifieke prognose melkprijs

De wijze waarop sinds enkele jaren de bedrijfsspecifieke melkprijs wordt bepaald, blijkt goed te werken. Deze prijs is gebaseerd op de contante melkprijs die het bedrijf de afgelopen (minimaal) drie jaar ontving. Vervolgens wordt het verschil met de landelijk gemiddelde melkprijs van Wageningen Economic Research (WEcR, zie tabel 1) bepaald. Dit verschil is bepalend voor de afwijking ten opzichte van de norm van € 43,00. Dus een bedrijf dat gemiddeld 1,0 cent per kilo melk minder ontving wordt “doorgerekend” op € 42,00 per 100 kg.

Prognose voerkosten

De voerprijzen zijn verhoogd met 10% wat resulteert in € 34,00 per 100 kg voor luxe brok, € 33,00 voor eiwitrijke brok en € 41,50 voor zeer eiwitrijke brok. Op de korte termijn liggen voerprijzen nog op een substantieel hoger niveau en die zullen naar verwachting ook op de langere termijn niet terugkomen op het niveau van vóór 2022.

Een bedrijfsspecifieke krachtvoerprijs kan gebaseerd worden op de historie van een melkveebedrijf. Deze kan gelijkgesteld worden aan het gemiddelde van de laatste 3 jaar (2020-2022) òf aan het gemiddelde van de laatste 5 jaar (2018-2022) plus 10%.

Mestafzet

De kosten voor mestafzet zijn sterk regionaal gebonden. Daarbij speelt het onderscheid in reguliere afzet en verwerking, omdat verwerking op basis van een mestverwerkingsovereenkomst (MVO) of vervangende verwerkingsovereenkomst (VVO) extra kosten met zich meebrengt.

Voor reguliere afzet van mest kan worden gerekend met 5 tot 18 Euro/kuub afhankelijk van de regionale verschillen. Extra kosten voor verwerking zijn 1,50 tot 3 Euro per kuub.

Het effect van verlies van derogatie voor de mestafzetkosten op de lange termijn is lastig te schatten.

Tabel 1: Ontwikkeling melkprijs in euro's per 100 kg melk (prijzen exclusief BTW)

Jaar WEcR-referentie(1) (excl. btw)
2013 42,00
2014 41,46
2015 33,20
2016 31,09
2017 39,75
2018 37,45
2019 37,94
2020 35,95
2021 39,33
2022 58,68(2)

1) WEcR fabrieksprijs, incl. toeslagen/kortingen & nabetalingen, exclusief toevoegingen ledenrekening.

2) Betreft de raming.

De normen en de uitwerking van de normen worden gepubliceerd in ‘Kwantitatieve Informatie Veehouderij 2023-2024’, een uitgave van Wageningen Livestock Research die verschijnt in september.