Nieuws
Jaarverslag dierproeven 2022: toename door monitoring visbestanden
Wageningen University & Research (WUR) heeft in 2022 in totaal 104.891 dierproeven uitgevoerd. Hoewel WUR hard werkt aan het verminderen van het aantal dierproeven, is dit een toename van 29% ten opzichte van 2021. Deze toename is grotendeels te verklaren door onderzoek met als doel het beschermen van diersoorten zoals het monitoren van visbestanden. Ook is er een kleine toename door onderzoek naar diervoeding en door onderzoek naar infectieziekten in het belang van de gezondheid van dier én mens.
WUR voerde in 2022 de meeste dierproeven (80%) uit met vissen. Dit onderzoek wordt grotendeels uitgevoerd in opdracht van ministeries, waterschappen en provincies. Zij willen bijvoorbeeld sturen op het beschermen van kwetsbare vispopulaties zoals de glasaal (jonge paling). Kleine glasaaltjes worden onder verdoving met een naald gemerkt waarna ze worden teruggezet in het water. Door later op verschillende plekken vis te vangen, kunnen onderzoekers zien of en hoe deze glasaal last heeft van obstakels zoals sluizen en dammen, op weg naar het paringsgebied. Om de gemerkte glasaal terug te vinden moeten grote hoeveelheden (honderden tot tienduizenden) vissen worden gevangen. De vissen ondervinden daarbij ongerief, wat maakt dat het wettelijk gezien dierproeven zijn.
Bijna 13% van de dierproeven van WUR in 2022 vond plaats met kippen (‘huishoenders’). Het grootste deel van dit onderzoek stond in het teken van dierwelzijn en diervoeding. Hiernaast is er onderzoek gedaan in het kader van dierziekten zoals vogelgriep, die in 2022 de kop opstak.
In het WUR-jaarverslag Dierproeven 2022 staan alle cijfers met toelichting en uitsplitsing naar diersoorten, type onderzoek en ook de mate van ongerief voor dieren bij proeven. Omdat een proefdier vaak voor meerdere proeven kan worden gebruikt, is het aantal gebruikte proefdieren altijd kleiner dan het aantal uitgevoerde dierproeven.
Naar de toekomst
De dieren die gebruikt zijn voor proeven, dragen op de lange termijn bij aan het inzichtelijk maken van hoe we als mens zoveel mogelijk in harmonie met onze omgeving kunnen leven. Binnen WUR voeren we het gesprek over hoe we in ons onderzoek en onderwijs willen omgaan met dieren. Daar gaan we mee verder, niet alleen binnen onze organisatie maar ook in contact met de samenleving via bijvoorbeeld dialogen met dierenbelangenorganisaties.
Dierenwelzijn staat hoog in het vaandel bij al het onderzoek en onderwijs van WUR. We zetten we ons actief in voor de zogeheten 3V’s (vervangen, verminderen en verfijnen) wat wil zeggen dat onderzoekers zich altijd de vraag stellen of dezelfde resultaten ook zonder proefdieren kunnen worden verkregen (vervangen), of dat het onderzoek met minder proefdieren kan worden gedaan (verminderen) en hoe het ongerief voor de dieren kan worden verminderd en het welzijn verbeterd (verfijning). WUR investeert 12 miljoen euro in een programma voor innovatief onderzoek naar nieuwe onderzoeksmethoden en technieken voor dierwetenschappen zoals sensoren, slim gebruik va data/computermodellen en het kweken van dierlijke weefsels (organoïden). De verwachting is dat deze methoden en technieken onze wetenschappers de komende decennia in staat gaan stellen om grote stappen vooruit te zetten als het gaat om het begrijpen, monitoren en versterken van gezondheid, veerkracht en welzijn van dieren (en mensen).